Pasi pothuajse dhjetëra dëshmitarë dhanë dëshmi për 16 ditë dhe avokatët bënë deklaratat e tyre përmbyllëse, tani është koha që anëtarët e jurisë të thonë fjalën e tyre lidhur me gjykimin kundër Donald Trumpit për ryshfet.
Diskutimet fillestare të jurisë nisën më 29 maj në gjyqin e parë penal ndaj ish-presidentit amerikan. Paneli prej shtatë burrash dhe pesë grash ka për detyrë që të vendosë nëse Trumpi është fajtor për ndonjërën nga 34 akuzat për falsifikim të të dhënave të kompanisë së tij.
Prokurorët thanë se Trumpi ka falsifikuar të dhëna për të fshehur rimbursimet që ia ka bërë avokatit të atëhershëm të tij, Michael Cohen, i cili i ka paguar aktores së pornografisë, Stormy Daniels 130.000 dollarë në javët e fundit të fushatës presidenciale të vitit 2016, në këmbim që ajo të mos e paraqiste publikisht pretendimin e saj se ajo dhe Trump kishin pasur marrëdhënie seksuale një dekadë më parë.
Ish-presidenti dhe i nominuari republikan për president, është deklaruar i pafajshëm duke mohuar çdo kontakt seksual me Daniels dhe duke argumentuar se pagesat e kryera ndaj avokatit Cohen ishin përcaktuar saktë në të dhënat e kompanisë, përkatësisht si shpenzime ligjore.
Tani, çështja i ka kaluar jurisë. Në këtë tekst do të mësoni se si funksionon roli i jurisë në këtë rast gjyqësor.
Nëse juria e shpall fajtor Trumpin, duhet që në mënyrë unanime të vendosë se ai ka krijuar një hyrje të rreme në të dhënat e kompanisë së tij, apo e ka detyruar dikë të bëjë një gjë të tillë. Për ta gjetur fajtor, juria po ashtu duhet të vendosë se ai ka pasur për qëllim të shkelë apo fshehë shkeljen e ligjit shtetëror që do ta bënte të paligjshme për komplotistët “të promovojnë apo parandalojnë zgjedhjen e çdo personi në një zyrë publike përmes mënyrave joligjore”.
Nëse Trumpi dënohet, kjo nënkupton se të gjithë anëtarët e jurisë duhet të pajtohen se diçka e paligjshme është bërë për të promovuar zgjedhjen e Trumpit. Por, ata nuk duhet të jenë unanim lidhur me atë se çfarë gjëje e paligjshme ka qenë ajo. Në këtë rast, juria mund të zgjedhë mes tri akteve të mundshme të paligjshme:
Për dënim, çdo anëtar i jurisë duhet të gjejë se Trumpi ka kryer të paktën një prej këtyre gjërave.
Një dhomë është dedikuar për jurinë, që diskuton prapa dyerve të mbyllura.
Ndërsa, 12 anëtarë të jurisë diskutojnë për çështjen, gjashtë anëtarë të jurisë, që zëvendësohen – të cilët po ashtu e kanë vëzhguar të gjithë procesin – do të jenë në një hapësirë të veçantë në gjykatore. Nëse një anëtar i jurisë nuk mund ta vazhdojë punën për shkak të ndonjë sëmundjeje apo ndonjë arsyeje tjetër, një nga gjashtë anëtarët e tjerë të jurisë së zëvendësueshme zë vendin e tij dhe diskutimet për marrjen e vendimit nisin sërish.
Anëtarët e jurisë nisën diskutimet pasi morën instruksione të detajuara për ligjet e rëndësishme për këtë rast, çfarë vendimi duhet të marrin: ta dënojnë apo ta lirojnë nga akuzat Trumpin. Para se të hyjnë në dhomën ku mbahen diskutimet, anëtarët e jurisë i dorëzojnë telefonat e tyre celularë te zyrtarët e gjykatës.
Shumë pak. Diskutimet janë sekrete, megjithëse anëtarët e jurisë – identiteti i të cilëve është mbajtur i fshehur nga publiku – mund t’i kërkojnë një zyrtari të gjykatës që t’i dërgojë shkresa gjykatësit. Për shembull, ata mund të kërkojnë këshilla ligjore, të caktojnë një takim apo të kërkojnë që ndonjë dëshmi të lexohet për ta nga transkripti i gjykatës. (Nuk ka transkripte në dhomën e jurisë, por ata kanë një laptop të gjykatës të mbushur me dokumente dhe dëshmi të tjera që janë prezantuar gjatë gjykimit).
Nëse juria dërgon një shkresë të tillë, gjykatësi në përgjithësi e lexon në gjykatë dhe më pas diskuton me prokurorët dhe avokatët mbrojtës për mënyrën se si të përgjigjet, sikurse edhe nëse dëshmia e kërkuar nga juria është e rëndësishme. Më pas, anëtarët e jurisë dërgohen në gjykatë për të dëgjuar përgjigjen.
Personat që ndjekin seancat gjyqësore nganjëherë spekulojnë lidhur me atë se çfarë mund të nënkuptojë përmbajtja e shkresës lidhur me diskutimet që zhvillon juria, por një gjë e tillë nuk mund të dihet me siguri.
Anëtarët e jurisë, po ashtu, dërgojnë shkresa për të sinjalizuar kur ata arrijnë një vendim, apo edhe kur njoftojnë se janë bllokuar sa i përket marrjes së një vendimi.
Ai nuk e ka për obligim që të qëndrojë në sallën ku mbahet gjykimi, por duhet të jetë në ndërtesën e gjykatës. Gjatë gjykimit, ai dhe avokatët e tij dhe personeli i sigurisë e kanë përdorur një dhomë afër gjykatores për të qëndruar gjatë pushimeve.
Zakonisht, një ditë në gjykatë nis nga ora 09:30 deri në 16:30, me pauzë të drekës (anëtarëve të jurisë iu dërgohet ushqim). Por, gjykatësit nganjëherë e zgjasin këtë orar, nëse duan anëtarët e jurisë. Në këtë rast, gjykatësi Juan M. Merchan veçse ka vendosur që diskutimet do të mbahen të mërkurën, që është një ditë kur ka pushim gjatë gjykimeve. Nuk ka ndonjë kufizim se sa ditë mundet të marrë juria për të arritur deri te një vendim.
Po, çdo ditë pasi të përfundojnë orarin në gjykatë. Juria nuk është e sekuestruar – termi ligjor që përdoret për izolimin e panelit nga bota e jashtme. Qëndrimi i tyre brenda gjykatës ishte i detyrueshëm për shumë raste penale në shtetin e Nju Jorkut, por një masë e tillë u hoq më 2001, dhe tani vetëm në raste të rralla juria sekuestrohet.
Anëtarët e jurisë do të dërgojnë një shkresë, përmes zyrtarit të gjykatës, duke njoftuar se kanë një vendim, por pa treguar se çfarë vendimi kanë marrë. Gjykatësi më pas thërret Trumpin, ekipin e tij mbrojtës dhe prokurorët që të shkojnë në gjykatore, nëse nuk janë aty, dhe më pas njofton se juria ka arritur një vendim.
Njërit prej anëtarëve të jurisë – në Nju Jork, kjo detyrë zakonisht i delegohet anëtarit të parë të zgjedhur të jurisë – i kërkohet të pyesë nëse juria ka arritur një vendim. Nëse përgjigja është po, ky person më pas pyet se çfarë vendimi për secilën akuzë është marrë dhe përgjigja është ose “fajtor” ose “i pafajshëm”.
Më pas, me gjasë juria mund të pyetet si tërësi: “A është ky vendimi i juaj?”. Prokurorët dhe avokatët mbrojtës, po ashtu, kërkojnë që çdo anëtari të jurisë t’i parashtrohet individualisht po e njëjta pyetje.
Nëse anëtarët e jurisë dërgojnë një shkresë ku thonë se nuk po mund të pajtohen, gjykatësi, në konsultim me të dyja palët, duhet të vendosë se si të veprojë. Avokatët mbrojtës mund të kërkojnë që çështja të hidhet poshtë. Një kërkesë e tillë mund të pranohet, por shpesh përgjigja është që të thirret juria dhe të udhëzohet që të vazhdojë të tentojë të arrijë deri te marrja e një vendimi.
Prokurorët dhe avokatët mbrojtës shpesh debatojnë se çfarë duhet të thuhet në raste të tilla. Gjykatësit shpesh konsultohen me gjuhën që përdoret në sistemin ligjor të Nju Jorkut për raste të tilla, që njihet si “akuzë e modifikuar”. Një gjë e tillë u bën thirrje anëtarëve të jurisë që të bëjnë gjithçka që munden që të arrijnë një vendim dhe të jenë të gatshëm të rishqyrtojnë qëndrimet e tyre pa hequr dorë nga ndërgjegjje apo gjykimi i tyre vetëm sa për t’u pajtuar me anëtarët e tjerë të jurisë.
Nëse juria sërish njofton se nuk po arrin të marrë një vendim, kërkesa nga gjykatësi mund të përsëritet apo të ndryshohet paksa. Po ashtu, edhe argumentet për hedhjen poshtë të rastit. Nuk ka asnjë rregull të ashpër se sa kohë mundet që një juri të vazhdojë të përpiqet të arrijë një vendim, para se i gjithë procesi të bjerë poshtë. /REL
