Nga James Palmer, Foreign Policy
Pushtimi i Tajvanit është ende shumë i rrezikshëm
Kina zyrtarisht përfundoi stërvitjet e saj ushtarake rreth Tajvanit këtë javë, por ka theksuar “ribashkimin paqësor” me ishullin e vetëqeverisur – duke rezervuar të drejtën për të përdorur forcën.
Duket se përshkallëzimi dramatik në përgjigje të vizitës së kryetares së Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA-së, Nancy Pelosi në Tajvan , mund të përjashtohet, edhe pse ndërhyrjet agresive kineze përgjatë ngushticës së Tajvanit po kthehen tashmë një normalitet.
Pas vizitës së Pelosit, ia vlen të merret parasysh arsyeja pse Kina nuk pushton Tajvanin, pavarësisht kërcënimeve pothuajse të vazhdueshme për ta bërë diçka të tillë.
Ka disa faktorë që e pengojnë Kinën.
Së pari, ekziston shpresa e Kinës që Tajvani të bashkohet me të pa luftë. Sondazhet në Tajvan e bëjnë këtë të duket si një fantazi: vetëm 2 për qind e tajvanezëve e identifikojnë veten si kinezë, një shifër që ka rënë nga 25 për qind një dekadë më parë, falë ndryshimit të brezave dhe agresionit të Pekinit dhe goditjeve të të drejtave të njeriut, raporton abcnews.al.
Shumica e popullit tajvanez ka pikëpamje negative për Partinë Komuniste Kineze (PKK) dhe shkatërrimi i lirive ligjore nga Pekini në Hong Kong e ktheu parimin “një vend, dy sistem
Por ekziston mundësia që liderët kinezë e kanë bindur veten se bashkimi me Tajvanin mund të ndodhë. Ata e përshkruajnë popullin tajvanez si të mashtruar nga Partia Demokratike Progresive në pushtet dhe Perëndimi, dhe ambasadori i Kinës në Australi ka thënë se sondazhet janë një mashtrim.
Zyrtarët kinezë po gënjejnë për sistemin e tyre rregullisht, saqë supozojnë se të tjerët po bëjnë të njëjtën gjë. Ndoshta më shumë gjasa: Udhëheqja e CCP mendon se mund të jetë në gjendje të detyrojë Tajvanin të dorëzohet me anë të ashpërsimit dhe përmbysjes dhe jo me luftë të drejtpërdrejtë.
CCP ka shpenzuar shumë kohë dhe para për të ndërtuar lidhje me grupet në Tajvan, nga Kuomintang-i dikur në pushtet deri te krimi i organizuar. Siç e argumentova javën e kaluar, liderët kinezë gjithashtu qëndrojnë në pritje të mundësisë së kolapsit të SHBA-së, duke e lënë Tajvanin pa mbrojtësin e saj kryesor.
Edhe nëse Pekini përjashton ribashkimin paqësor, rreziqet për pushtim janë shumë të larta.
Nuk ka asnjë garanci për suksesin kinez nëse pushton Tajvanin, edhe pa ndërhyrjen e drejtpërdrejtë të SHBA-së. Kina nuk ka bërë një luftë të vërtetë për 43 vite, që nga pushtimi i dështuar i Vietnamit në 1979; megjithëse ka investuar shumë në ushtrinë e saj, nuk ka pasur asnjë mundësi të testojë doktrinën apo teknologjitë e saj.
Pavarësisht pretendimeve kineze se një pushtim do të ishte i shpejtë dhe i lehtë, do të ishte një sulm amfib i një shkalle të paprecedentë kundër një kundërshtari tajvanez që është përgatitur për skenarin për dekada – edhe nëse përballet me problemet e tij morale dhe logjistike.
Pastaj janë rreziqet gjeopolitike të një pushtimi, më e rëndësishmja mundësia e një lufte në shkallë të plotë me Shtetet e Bashkuara. Nga njëra anë, një fraksion brenda akademisë ushtarake kineze beson me të vërtetë se pushtimi i Tajvanit mund të demonstrojë një vullnet të fortë dhe t’i shtyjë Shtetet e Bashkuara nga rajoni Azi-Paqësor.
Sigurisht që ka pikëpyetje se sa i gatshëm do të ishte Uashingtoni për të shkuar në luftë dhe nëse mund të mbronte Tajvanin. Nga ana tjetër, askush në Pekin nuk dëshiron të pësojë një disfatë poshtëruese nga ushtria më e fuqishme në botë.
Duke lënë mënjanë Shtetet e Bashkuara, një pushtim i Tajvanit do të shkatërronte pretendimet e Kinës se ajo është një fuqi paqësore dhe bashkë me to edhe marrëdhëniet e Pekinit me Tokion, e cila ka lidhje të forta me Taipein.
Të paktën në fillim, një Tajvan i pushtuar nuk mund të izolohej nga bota si Tibeti apo Xinjiang, ku mizoritë mund të mbeten disi të fshehura. Edhe nëse Kina ndërpret internetin në Tajvan, ishulli ka një teknologji të lartë për të nxjerrë imazhe të luftës ose pushtimit që do të dëmtonin reputacionin e Kinës.
Në lidhje me këtë, një pushtim mund të pasohet nga një recesion ekonomik në vend. Muskuli financiar i Perëndimit për shkak të luftës në Ukrainë ka shkaktuar gjithashtu shqetësim në Pekin, edhe pse sanksionet e gjera ndaj Kinës do të shkaktonin shumë më tepër dëme në ekonominë globale.
Së fundmi – dhe ndoshta më i fuqishëm është rreziku politik i pushtimit të Tajvanit. Ka pak skenarë ku protestat masive dhe zemërimi publik mund të mposhtin sistemet e gjera të kontrollit të Kinës, dhe poshtërimi që do të vinte me një pushtim të dështuar të Tajvanit është një prej tyre.
Kina e ka shitur me sukses idenë se ribashkimi me Tajvanin është i drejtë dhe i pashmangshëm dhe se triumfi ushtarak do të ishte i lehtë – diçka që shumica e popullit e beson me zell.
Kjo rrit rreziqet për dështim.
Nacionalizmi, besimi i tepërt, frika dhe marrëzia janë forca të fuqishme në çështjet globale.
Kina ka ndërprerë disa lidhje me SHBA-në.
Pekini kohët e fundit njoftoi fundin e tre kanaleve të diskutimit ushtarak SHBA-Kinë dhe pezullimin e përkohshëm të pesë programeve të bashkëpunimit mbi tema që variojnë nga klima deri te antinarkotikët.
Kjo ishte një pasojë e parashikueshme: Kina u përpoq të demonstronte zemërimin për vizitën e Pelosit në Tajvan. Por është gjithashtu e rrezikshme, duke pasur parasysh mundësinë e përplasjeve aksidentale në mungesë të konfrontimit ushtara. (Udhëheqësit ushtarakë amerikanë kanë lënë të kuptohet për kanale të tjera që mbeten të hapura.), raporton abcnews.al.
Ndërkohë, i dërguari i SHBA-së për klimën, John Kerry, pezulloi bisedimet për klimën. Por shumë pak është bërë e ditur nga angazhimi SHBA-Kinë për klimën në radhë të parë. Kerry mund të jetë i shqetësuar për kërcënimet ndaj agjendës së tij, e cila është kritikuar privatisht brenda administratës së Bidenit se është shumë e butë ndaj Kinës.
Këto diskutime mund të rifillojnë sapo situata në Pekin të jetë normalizuar. SHBA shtyn për ambasadat e ishujve të Paqësorit. Pakti i sigurisë i Kinës me Ishujt Solomon mund të ketë dështuar, me marrëveshjen që ende tërhiqte vëmendjen e SHBA-së.
Shenja e fundit: Akti i Ambasadave të Ishujve të Paqësorit, i prezantuar me mbështetje dypartiake si në Dhomën e Përfaqësuesve ashtu edhe në Senat dhe ka të ngjarë të miratohet më vonë këtë vit. Projektligji do të hapë ambasadat e SHBA-së në tre vende ishullore-Vanuatu, Kiribati dhe Tonga.
Duke vazhduar trendin, presidenti i SHBA-së Joe Biden planifikon të mbajë një samit të liderëve të ishujve të Paqësorit në Shtëpinë e Bardhë në shtator. Këto lëvizje janë të arsyeshme, por ato pasqyrojnë gjithashtu se sa të pafinancuara janë përpjekjet diplomatike të Uashingtonit në raport me praninë e tij ushtarake globale. Marrëdhëniet me vendet më të vogla mbeten një zonë ku Kina ka një avantazh të dukshëm ndaj Shteteve të Bashkuara.
Teknika dhe Biznesi
Qeveria kineze ka pezulluar llogaritë e mediave sociale të DXY, një nga burimet e pakta të besueshme për informacionin shëndetësor në Kinë. Kompania me sa duket përballet me veprimet e qeverisë për të vënë në pikëpyetje promovimin e mjekësisë tradicionale kineze nga Pekini – një pseudoshkencë e rrezikshme siç praktikohet në kontinent – për të luftuar COVID-19.
Ekspertët e industrisë janë akuzuar për plagjiaturë ose për falsifikim të dokumenteve kërkimore dhe ilaçet e promovuara si bimore shpesh steroide. Mbështetja e qeverisë për mjekësinë tradicionale kineze, e promovuar si një alternativë ndaj shkencës perëndimore, është rritur nën udhëheqjen e presidentit kinez Xi Jinping.
Lëvizja kundër DXY është shqetësuese sepse cilësia e informacioneve rreth shëndetit në Kinë është tashmë shumë negative, siç vunë në dukje akademikët dhe gazetarët kinezë këtë javë: Baidu, motori kryesor i kërkimit në Kinë, është përballur me skandale të shumta mjekësore për promovimin e informacioneve të rremë.
Raundi i fundit i shpërthimeve të COVID-19 ka bllokuar 80,000 pushues kinezë në ishullin tropikal të Hainan; Sanya, një qytet turistik, është nën një bllokim pothuajse të plotë.
Turizmi i brendshëm i Kinës ka shënuar rënie këtë vit, pavarësisht vështirësive të udhëtimit jashtë shtetit për shkak të rregullave të karantinimit. Të ardhurat nga turizmi në prill ishin vetëm 39 për qind e niveleve para pandemisë.
Por rënia e turizmit është një tjetër goditje për një ekonomi në vështirësi.
