Nga Alex Christian, BBC
Kur Erik mori punën e tij të parë si bashkëautor i ri në një firmë juridike ndërkombëtare, ai e dinte që orari i zakonshëm 09:00 me 17:00 nuk do të zbatohej. Me qendër në Hong Kong, punëdhënësi i tij ishte sa prestigjioz aq dhe famëkeq për drejtimin e rekrutëve të rinj në terren. Ngarkesat monstruoze të punës dhe netët e vona ishin të panegociueshme.
“Është thjeshtë një e hënë në industrinë ligjore”, shpjegon Erik. “Në përgjithësi, avokatët nuk paguhe jashtë orarit”.
Në Mbretërinë e Bashkuar, para pandemisë, më shumë se 5 milion punëtorë mesatarisht kishin 7.6 orë shtesë në javë, duke kontribuar në 35 miliardë paund në punë jashtë orarit të papaguar. Tani, sipas shifrave globale nga Instituti i Kërkimeve ADP, 1 në 10 njerëz thonë se punojnë të paktën 20 orë në javë falas. Mesatarisht, punëtorët punojnë 9.2 orë orë shtesë të papaguar çdo javë. Në të gjithë botën, shifrat e mbingarkesës janë rritur ndjeshëm pas Covid-19.
Puna në distancë e ka intensifikuar problemin. Dita mesatare e punës globale është zgjatur me gati dy orë, dhe hulumtimet kanë treguar se shumica e punëdhënësve në Mbretërinë e Bashkuar pranojnë që stafi punon orë shtesë, të papaguara çdo ditë. Punëtorët mund t’i atribuojnë ngritjen në punë jashtë orarit me një humbje të kufijve të punës dhe jetës; pasi udhëtimet, zyrat dhe pushimet e drekës janë zhdukur për shumë punonjës.
Tashmë është bërë si diçka noramle, dhe duket si një mirëkuptim i heshtur midis punëdhënësit dhe punonjësit: harroni orarin fiks, mund të dilni vetëm pasi të keni mbaruar për punët e ditës, raporton albeu.com.
Por pse ndodh kjo?
Rrënja e problemit
Covid-19 mund ta ketë përkeqësuar problemin, por puna e papaguar jashtë orarit ka qenë pjesë e shumë punëve për dekada të tëra. Në kohët industriale, punonjësit kishin orë fikse javore; të punosh përtej kohës së mbylljes nënkuptonte rimbursim. Por nga mesi i shekullit të 20-të, kultura e zyrës lulëzoi, duke ngritur gradat e profesionistëve të paguar dhe të klasës së mesme. Numri i punëve të matura me prodhim të prekshëm u tkurr. Në vendin modern të punës, detyrat nuk mund të përshkruheshin më si në dyshemenë e fabrikës; paqartësia kur puna ishte “ e mbaruar” shkaktoi orët shtesë të papaguara
“Lloji i punës që shumë prej nesh bëjnë sot, puna intensive para një kompjuteri, nuk mund të bëhet në mënyrë njohëse për më shumë se pesë orë në ditë”, thotë Abigail Marks, profesore e së ardhmes së punës në Neëcastle University Business School, Britania e Madhe. Pavarësisht kësaj, ditët e punës gradualisht u bënë më të gjata.
Grace Lordan, profesoreshë e asociuar në shkencën e sjelljes në Shkollën Ekonomike të Londrës, thekson vitet 1980 si një pikë kthese. Në Mbretërinë e Bashkuar dhe SHBA, Thatcherism dhe Ëall Street popullarizuan idenë e orëve gjithnjë e më të gjata. Nëse dëshironi promovim të madh, duhet t’i kushtoheni punës. Kështu, puna jashtë orarit u bë një simbol i statusit.
Ndërsa ekonomitë u globalizuan, orët e punës po shkonin vetëm në një drejtim. Por më pas teknologjia goditi përshpejtuesin. Deri në vitet 2010, të gjithë kishin një lidhje digjitale që i lidhte me punën e tyre në mëngjes, mesditë dhe mbrëmje. E-mailet ishin gjithnjë plot; telefonatat dhe mesazhet e lidhura me punën pushtuan të njëjtat mjete komunikimi që njerëzit përdorën për shoqërim.
Si e normalizuam ne punën me orë të papaguara shtesë
Që nga goditja e pandemisë, prezantimi i zyrës është digjitalizuar edhe më shumë. Puna në distancë ka krijuar një mjedis në të cilin menaxherët mund të thërrasin stafin gjatë gjithë kohës. “Pritet t’i përgjigjem kërkesave të klientëve”, shpjegon Erik. “Shumicën e kohës, arrij të koordinoj me klientët në zona të ndryshme kohore. Por nëse po mbyllim një transaksion, mund të më duhet të qëndroj deri vonë”.
Në disa vende, pritjet kulturore ushqehen me orë të tepërta zyre. Në Japoni, për shembull, puna e tepërt është monedhë e rëndësishme profesionale. “Këtu, puna e madhe tregon se ju jeni një punonjës besnik,” shpjegon Jeff Kingston, drejtor i studimeve aziatike në kampusin e Universitetit Temple në Tokio. “Dhe kjo do të thotë që shefi juaj ka më shumë të ngjarë të përshpejtojë ngjitjen tuaj në shkallët e korporatës. Të punosh shumë dhe të kalosh orë të gjata për t’i bërë përshtypje shefit tënd, shihet si një virtyt i vërtetë”.
Diku tjetër puna me orë të gjata mund të jetë produkt i presionit të bashkëmoshatarëve, dëshirës për të ecur përpara ose reagimit ndaj mjedisit tonë. “Ne na pëlqen të ndjekim të tjerët”, thotë Lordan. “Në ditën tuaj të parë në punën tuaj të re, ju kërkoni sugjerime shoqërore jo verbale për t’u përshtatur. Nëse ka njerëz që punojnë vonë ose në fundjavë, ka më shumë gjasa të kopjoni atë sjellje”.
Ne gjithashtu nuk themi dot jo. Nëse shefi dërgon email jashtë orarit të punës, ne përgjigjemi. Nëse ka një takim në Zoom, ne marrim pjesë. Nëse na kërkojnë të punojmë vonë, do të preferonim të pranonim sesa të bënim llafe, edhe nëse një angazhim i tillë nuk reflektohet në pagën tonë./Përshtati nga BBC, albeu.com
