Kabineti i sigurisë i Izraelit ka miratuar planin e propozuar nga kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, që ushtria “të marrë kontrollin” e Qytetit të Gazës. Kombet e Bashkuara dhe disa shtete e kanë dënuar këtë vendim, duke kërkuar nga Izraeli që të heqë dorë nga ky plan.
Sipas planit për “mposhtjen” e Hamasit – grupit palestinez të shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – në Rripin e Gazës, ushtria izraelite do “të përgatitet të marrë kontrollin e Qytetit të Gazës, teksa njëkohësisht do të shpërndajë ndihma humanitare për popullatë civile jashtë zonave të luftimeve”, u tha në njoftimin e Zyrës së Netanyahut më 8 gusht.
Gati dy vjet pas nisjes së luftës në Gazë, Netanyahu po përballet me presion brenda shtetit dhe nga jashtë për të arritur një armëpushim në Gazë dhe për t’u tërhequr nga territori palestinez. Ai gjithashtu po përballet me presion që të lirohen pengjet që mbahen nga Hamasi. Teksa mblodhi kabinetin e tij të sigurisë të enjten, Netanyahu tha se Izraeli planifikon që të marrë kontrollin e plotë të Gazës, por shtoi se nuk synon që të qeverisë me këtë territor.
Para takimit, Netanyahu i tha medias amerikane Fox News se Qeveria synon të marrë kontrollin e plotë të Rripit të Gazës, ku ushtria e tij po lufton me Hamasin që nga sulmi i grupit radikal palestinez ndaj Izraelit më 7 tetor 2023. Ai shtoi se Izraeli nuk dëshiron “ta mbajë” Rripin e Gazës, të cilin e kishte pushtuar në vitin 1967, por nga ku u tërhoq, së bashku me trupat dhe kolonët, më 2005.
Netanyahu tha se Izraeli dëshiron një “perimetër sigurie” dhe t’ia dorëzojë territorin palestinez “forcave arabe që do ta qeverisin siç duhet, pa na kërcënuar dhe duke u ofruar palestinezëve në Gazë një jetë të mirë”.
“Kjo nuk është e mundur me Hamasin”, shtoi ai.
Të premten, Zyra e Netanyahut tha se shumica e kabinetit të sigurisë ka miratuar “pesë parime për përfundimin e luftës: çarmatimin e Hamasit; kthimin e të gjithë pengjeve – të gjallë dhe të vdekur; demilitarizimin e Rripit të Gazës; kontrollin e sigurisë nga Izraeli në Rripin e Gazës; krijimin e një administrate alternative civile që nuk është as Hamasi e as Autoriteti Palestinez”.
“Shumica e ministrave të kabinetit të sigurisë besuan se plani alternativ që ishte paraqitur në kabinetin e sigurisë nuk do të arrinte as mposhtjen e Hamasit dhe as kthimin e pengjeve”, u tha në njoftim, pa dhënë detaje të tjera.
Zgjerimi i ofensivës izraelite në Gazë mund të bëjë që trupat të operojnë në zona me popullsi të dendur, ku besohet se mbahen pengjet, raportuan mediat izraelite. Pas raportimeve për zgjerimin e mundshëm të ofensivës në Gazë, në Izrael janë rritur shqetësimet se çfarë mund të nënkuptojë kjo për pengjet që ende mbahen në territorin palestinez. Teksa është mbajtur mbledhja e kabinetit të sigurisë, para Zyrës së Netanyahut qindra protestues kërkuan një marrëveshje për lirimin e pengjeve.
Grupi radikal palestinez, Hamas, ka reaguar ndaj njoftimeve izraelite, duke thënë se “planet e Netanyahut për përshkallëzimin e agresionit konfirmojnë dëshirën e tij për t’i hequr qafe pengjet dhe për t’i sakrifikuar për interesat e tij personale dhe të agjendës ideologjikisht ekstreme”.
Nga 251 pengjet që Hamasi mori gjatë sulmit më 2023 – kur vrau edhe afër 1.200 persona – 49 ende mbahen në Gazë, përfshirë 27 që ushtria izraelite thotë se kanë vdekur. Pas njoftimit nga Zyra e Netanyahut, shefi i Kombeve të Bashkuara për të drejtat e njeriut, Volker Turk, tha se marrja e kontrollit të plotë të Gazës do të shkaktojë më shumë vdekje dhe vuajtje, duke kërkuar që Izraeli të tërhiqet nga ky vendim.
Përmes një njoftimi, Turk tha se plani është në kundërshtim me vendimin e Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë që thotë se Izraeli duhet t’i japë fund sa më shpejt që të jetë e mundur okupimit të tij, të pajtohet për zgjidhjen me dy shtete dhe të drejtën e palestinezëve për vetëvendosje.
“Në vend se të intensifikojë luftën, Qeveria izraelite duhet të përqendrojë të gjitha përpjekjet te shpëtimi i jetës së civilëve në Gazë, duke lejuar dërgimin e papenguar të ndihmës humanitare. Pengjet duhet të lirohen menjëherë dhe pa kushte”, tha Turk. Mbretëria e Bashkuar, ndërkaq, i bëri thirrje Izraelit që të rishqyrtojë planin për marrjen e Qytetit të Gazës, duke e cilësuar si vendim “të gabuar”.
“Ky veprim nuk do të sjellë asgjë për përfundimin e kësaj lufte dhe as nuk do të ndihmojë në lirimin e pengjeve”, tha kryeministri britanik, Keir Starmer, duke shtuar se plani izraelit “do të sjellë më shumë gjakderdhje”.
Ai shtoi se mesazhi i shtetit të tij është i qartë: “është e mundur të arrihet një zgjidhje diplomatike, por palët duhet të heqin dorë nga rruga e shkatërrimit”.
Turqia, që ka kritikuar vazhdimisht ofensivën izraelite në Gazë, dënoi planin e Izraelit për marrjen nën kontroll të Qytetit të Gazës. Ministria e Jashtme e Turqisë i bëri thirrje komunitetit ndërkombëtar dhe OKB-së që të veprojë menjëherë në ndalimin e këtij plani. Ankaraja shtoi se Izraeli duhet të pajtohet për një armëpushim në Gazë dhe të nisë negociatat për një zgjidhje me dy shtete. Edhe Kina ka shprehur “shqetësime serioze” lidhur me planin e Netanyahut, duke bërë thirrje për “ndërpreje të menjëhershme të këtyre veprimeve të rrezikshme”.
“Gaza i përket palestinezëve dhe është pjesë e pandashme e territoreve palestineze”, tha Ministria e Jashtme kineze. Pekini tha se mënyra e duhur për lehtësimin e krizës humanitare në Gazë dhe lirimit të pengjeve është “arritja e menjëhershme e një armëpushimi”.
Ofensiva e ushtrisë izraelite në Gazë ka vrarë më shumë se 61.000 palestinezë, sipas shifrave të ofruara nga Ministria e Shëndetësisë në Gazë. Lufta ka shkaktuar shkatërrime të mëdha në enklavën palestineze dhe banorët po përballen me krizë humanitare. Së voni, Izraeli ka hequr pjesërisht kufizimet për hyrjen e ndihmave në Rripin e Gazës. Por, Kombet e Bashkuara thonë se për të lehtësuar krizën humanitare, duhet që në Gazë çdo ditë të hyjnë 600 kamionë me ndihma./ REL
