Përshtati në shqip, Albeu.com
Perspektiva e një lufte më të gjerë në Ukrainë është e tmerrshme për t’u menduar. Nëse Rusia do të pushtonte, mijëra njerëz mund të vdisnin. Shumë të tjerë mund të ikin.
Kostoja ekonomike do të ishte e rëndë, kostoja humanitare shkatërruese.
Megjithatë Rusia vazhdon të rrisë forcat e saj rreth Ukrainës dhe Perëndimi vazhdon të kërcënojë me pasoja të tmerrshme nëse do të shkelte një këmbë përtej kufirit.
Por, a ka një rrugëdalje diplomatike, një dalje paqësore dhe të qëndrueshme nga ky konfrontim?
Diplomatët flasin për një “off rampa”, një mënyrë që të gjitha palët të mund të dalin nga rruga drejt luftës. Por gjetja e një rruge të tillë nuk është e lehtë.
Çdo kompromis do të kishte një çmim. Megjithatë, këtu janë disa rrugë të mundshme që nuk përfshijnë një rezultat ushtarak dhe rrjedhimisht të përgjakshëm.
Perëndimi mund ta bindë presidentin Putin të tërhiqet
Sipas këtij skenari, fuqitë perëndimore do të pengonin në mënyrë efektive çdo pushtim duke bindur presidentin rus Vladimir Putin se kostot do të tejkalonin përfitimet.
Ai do të ishte i bindur se viktimat njerëzore, sanksionet ekonomike dhe goditjet diplomatike do të ishin aq të mëdha sa ai do të dilte më keq edhe nëse do të bënte përfitime ushtarake në fushën e betejës.
Ai do të duhej të kishte frikë se Perëndimi mund të mbështeste një kryengritje ushtarake në Ukrainë, duke e zhytur kështu atë në një luftë të kushtueshme për vite me radhë.
Putin duhet të besojë se këto kosto do të reduktojnë mbështetjen e tij të brendshme dhe kështu do të kërcënojnë udhëheqjen e tij.
Sipas kësaj narrative, Perëndimi gjithashtu do të duhej të lejonte Putinin të pretendonte një fitore diplomatike, duke e portretizuar veten si një protagonist paqësor që nuk kishte qenë i gatshëm t’i përgjigjej ushtarakisht provokimeve të NATO-s, informon albeu.com.
Putin mund të pretendonte se më në fund kishte tërhequr vëmendjen e Perëndimit dhe udhëheqësit e tij po trajtonin ato që ata i quanin “shqetësimet e tij legjitime të sigurisë”. Rusia do t’i kishte kujtuar botës se ishte një fuqi e madhe dhe do të thellonte praninë e saj në Bjellorusi.
Vështirësia me këtë tregim është se do të ishte po aq e lehtë të argumentohej se Putin kishte dështuar. Veprimet e tij do ta kishin bashkuar Perëndimin; udhëhoqi NATO-n që të lëvizte forcat më pranë kufijve të Rusisë; dhe inkurajoi Suedinë dhe Finlandën që të konsiderojnë anëtarësimin në NATO.
Problemi është se nëse Putin dëshiron të kontrollojë Ukrainën dhe të minojë NATO-n, ka pak arsye pse ai mund të tërhiqet tani.
NATO dhe Rusia mund të bien dakord për një marrëveshje të re sigurie
Fuqitë perëndimore e kanë bërë të qartë se nuk do të bëjnë kompromis mbi parimet thelbësore, si sovraniteti dhe integriteti territorial i Ukrainës; të drejtën e saj për të kërkuar anëtarësim në NATO; e cila duhet të ketë një “derë të hapur” për çdo vend që dëshiron të anëtarësohet.
Por, megjithatë, SHBA-ja dhe NATO-ja kanë pranuar se mund të gjendet baza e përbashkët për çështje më të gjera të sigurisë evropiane.
Kjo mund të përfshijë një ringjallje të marrëveshjeve të skaduara të kontrollit të armëve për të reduktuar numrin e raketave nga të dyja palët; forcimin e masave të ndërtimit të besimit midis forcave ruse dhe NATO-s; transparencë më e madhe mbi stërvitjet ushtarake dhe vendndodhjen e raketave; dhe bashkëpunimi për testimin e armëve kundër satelitit.
Rusia tashmë e ka bërë të qartë se këto çështje nuk do të mjaftonin për të kënaqur shqetësimin e saj thelbësor se lejimi i Ukrainës për t’u bashkuar me NATO-n do të kishte një kosto për sigurinë ruse, informon albeu.com
Por nëse, supozojmë, vendosjet e raketave të NATO-s do të reduktoheshin ndjeshëm, kjo mund të adresonte të paktën disa shqetësime ruse.
Në një farë mënyre, Putini ka bërë tashmë përfitime këtu: Evropa është angazhuar rishtazi në një dialog sigurie sipas kushteve të Rusisë.
Ukraina dhe Rusia mund të ringjallin marrëveshjet e Minskut
Kjo ishte një paketë marrëveshjesh të negociuara në 2014 dhe 2015 në kryeqytetin e Bjellorusisë, Minsk, që ishte krijuar për t’i dhënë fund luftës midis forcave qeveritare dhe rebelëve të mbështetur nga Rusia në Ukrainën lindore.
Padyshim që dështoi, luftimet vazhdojnë. Por të paktën përcaktoi një rrugë drejt një armëpushimi dhe një zgjidhje politike të bazuar në një kushtetutë më federale.
Tanket kalojnë gjatë stërvitjeve të përbashkëta të forcave të armatosura të Rusisë dhe Bjellorusisë, si pjesë e një inspektimi të Forcës së Reagimit të Shtetit të Bashkimit, në një poligon zjarri në Bjellorusi.
Politikanët perëndimorë kanë sugjeruar që ringjallja e marrëveshjeve të Minskut tani mund të jetë një zgjidhje për këtë krizë.
Presidenti francez Emmanuel Macron tha se Minsku ishte “rruga e vetme që na lejon të ndërtojmë paqen”.
Sekretari i Mbrojtjes Ben Ëallace tha për programin BBC Today se rivendosja e Minskut do të ishte “një mënyrë e fortë përpara për të de-përshkallëzuar”.
Problemi është se dispozitat e marrëveshjes janë të ndërlikuara dhe të kontestuara.
Kremlini kërkon që Ukraina të mbajë zgjedhje lokale për të fuqizuar politikanët pro-rusë. Kievi dëshiron që Moska së pari të çarmatosë dhe të largojë luftëtarët rusë.
Mosmarrëveshja më e madhe është se sa autonomi do t’u jepte Minskut enklavave të shkëputura në Donbas. Moska nuk pajtohet dhe thotë se Donetsk dhe Luhansk duhet të kenë një fjalë për politikën e jashtme të Ukrainës dhe kështu një veto mbi anëtarësimin në NATO.
Dhe kjo është frika e madhe në Kiev: se ringjallja e Minskut është stenografi për të përjashtuar mundësinë e anëtarësimit të Ukrainës në NATO pa pasur nevojë që anëtarët e NATO-s ta thonë në mënyrë të qartë këtë. Kështu, marrëveshja dhe mbështetja popullore në Ukrainë nuk ka gjasa.
Ukraina mund të bëhet neutrale, si Finlanda
A mund të bindet Ukraina të adoptojë një lloj neutraliteti?
Ka pasur raporte – që më pas u mohuan – se zyrtarët francezë sugjeruan se Ukraina mund të merrte Finlandën si model.
Finlanda miratoi neutralitetin formal gjatë Luftës së Ftohtë. Ishte një shtet i pavarur, sovran dhe demokratik. Ajo mbeti – dhe mbetet – jashtë NATO-s.
A mund të jetë kjo tërheqëse për Kievin? Kjo do të shmangte një rezultat ushtarak. Në teori, kjo mund të kënaqë dëshirën e Putinit që Ukraina të mos bashkohet kurrë me NATO-n.
Dhe aleanca nuk do të duhej të bënte kompromis për politikën e saj të “dyerve të hapura”: Ukraina do të kishte bërë zgjedhjen e saj sovrane për të mos u anëtarësuar.
Por a do ta mbështeste Ukraina këtë? Ndoshta jo sepse neutraliteti do ta linte Ukrainën të hapur ndaj ndikimit rus.
Mund të jetë e vështirë të zbatohet neutraliteti dhe a do t’u përmbahej Rusisë kushteve të saj? Neutraliteti do të ishte një lëshim i madh nga Kievi, i cili do të duhej të braktiste aspiratat e tij euro-atlantike.
Neutraliteti mund ta bëjë edhe më të largët anëtarësimin në Bashkimin Evropian.
Përplasja aktuale mund të bëhet status quo
A mund të jetë e mundur që konfrontimi aktual thjesht të zgjasë, por të zvogëlohet në intensitet me kalimin e kohës?
Rusia mund të tërheqë ngadalë trupat e saj përsëri në kazerma, duke deklaruar se stërvitjet e tyre kanë përfunduar. Por në të njëjtën kohë shumë pajisje ushtarake mund të liheshin pas, për çdo rast.
Moska mund të vazhdojë të mbështesë forcat rebele në Donbas. Dhe gjatë gjithë kohës, politika dhe ekonomia e Ukrainës do të vazhdonin të destabilizoheshin nga kërcënimi i vazhdueshëm nga Rusia.
Nga ana tjetër, Perëndimi do të ruante një prani të forcuar të NATO-s në Evropën Lindore. Politikanët dhe diplomatët e saj do të vazhdonin të angazhoheshin në mënyrë sporadike me homologët rusë, ku bisedimet vazhduan – por pak përparim thelbësor u arrit.
Ukraina do të luftonte. Por të paktën nuk do të kishte luftë në shkallë të gjerë.
Dhe dalëngadalë përballja do të shuhej nga titujt kryesorë dhe do t’i bashkohej sërish listës së gjatë të konflikteve të ngrira që zhduken nga vëmendja e publikut.
Asnjë nga këto opsione nuk është e lehtë apo e mundshme. Të gjitha ato përfshijnë kompromis.
Frika në Kiev është se Ukraina mund të jetë vendi që duhet të bëjë më shumë kompromis. Megjithatë, llogaritja është nëse kërcënimi i konfliktit shkatërrues është i vërtetë dhe nëse po, çfarë mund të bëhet për ta shmangur atë.
E vetmja gjurmë shprese tani është se të gjitha palët duken ende të gatshme për të biseduar, sado e pafrytshme. Dhe sa më gjatë që njerëzit vazhdojnë të flasin, aq më gjatë dera diplomatike për një zgjidhje mbetet e hapur, edhe nëse ajo është e hapur./albeu.com
