Përktheu: Riza Tufa- Albeu.com
Qytetet e Ukrainës po qëndrojnë nën agresionin e pamëshirshëm rus ndërsa liderët e NATO-s u mblodhën në Bruksel të enjten dhe presidenti Volodymyr Zelensky u kërkoi atyre të ofrojnë mbështetje “efektive dhe të pakufizuar” për vendin e tij.
Katër javë pas sulmit vdekjeprurës rus, forcat e saj duket se kanë ngecur në shumë vende përballë rezistencës ukrainase më të ashpër se sa pritej. Kjo u ka dhënë kohë aleatëve të NATO-s të Perëndimit për t’u takuar në Bruksel se si ta bëjnë ofensivën e Rusisë sa më të dhimbshme për Presidentin Vladimir Putin, pa shkaktuar një luftë bërthamore.
Në lidhje me këtë, Rusia lëshoi një paralajmërim jo delikate, zyrtari i lartë rus Dmitry Rogozin tha se “brenda pak minutash në çdo distancë”, arsenali bërthamor i vendit do të përdorej nëse Perendimi futet në Ukrainë. Ai më pas përmendi disa lloje të armëve bërthamore që Moska po shqyrton të përdorë në konflikt.
Ndërkohë, bursa e Rusisë u rihap për tregti të kufizuar të enjten.
Këtu janë disa gjëra kryesore që duhet të dini për luftën Rusi-Ukrainë:
Çfarë po ndodh ndërsa lufta po hyn në muajin e dytë?
Zelensky po u bën thirrje njerëzve në mbarë botën që të mblidhen publikisht të enjten për të treguar mbështetje për vendin e tij në luftë, ndërsa përgatitej t’i drejtohej Bidenit dhe liderëve të tjerë të NATO-s të mbledhur në Bruksel.
“Ejani në sheshet, rrugët tuaja. Bëjeni veten të dukshëm dhe të dëgjuar”, tha Zelenskyy në anglisht gjatë një fjalimi emocional të regjistruar në errësirë pranë zyrave presidenciale në Kiev. “Thuaj se njerëzit kanë rëndësi. Liria ka rëndësi. Paqja ka rëndësi. Ukraina ka rëndësi.”
Çfarë po thotë Ukraina dhe Rusia?
Kur Rusia nisi pushtimin e saj, ofensiva më e madhe e Evropës që nga Lufta e Dytë Botërore më 24 shkurt, dukej se do të rrëzonte me shpejtësi qeverinë e Ukrainës. Por, një muaj pas luftimeve, vendi që shtrihet në 11 zona kohore është zhytur në një fushatë ushtarake rrënqethëse.
Pavarësisht dëshmive për të kundërtën, zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov këmbënguli se operacioni ushtarak po shkon “rreptësisht në përputhje” me planet.
Në përditësimin e saj të fundit, Rusia tha më 2 mars se rreth 500 ushtarë ishin vrarë dhe pothuajse 1,600 ishin plagosur. NATO vlerëson se janë vrarë mes 7,000 dhe 15,000 trupa ruse.
Një zyrtar i lartë ushtarak i NATO-s tha se vlerësimi i aleancës bazohej në informacionin e autoriteteve ukrainase, atë që Rusia ka publikuar qëllimisht ose jo dhe inteligjencën e mbledhur nga burime të hapura. Zyrtari foli në kushte anonimiteti sipas rregullave bazë të vendosura nga NATO.
Ukraina, e cila ka lëshuar pak informacion për humbjet e saj ushtarake, pretendon gjithashtu se ka vrarë gjashtë gjeneralë rusë. Rusia pranon vetëm një gjeneral të vdekur.
Bombardimet e së mërkurës në Kiev i morën jetën një gazetari tjetër. Oksana Baulina, një reportere ruse për gazetën e pavarur ruse The Insider, u vra në një lagje të Kievit.
Në lidhje me goditjen bërthamore të Rusisë, Franca u përgjigj të enjten se kishte testuar me sukses versionin e modernizuar të raketës së saj bërthamore, ASMPA.
Çfarë thonë dëshmitarët dhe zyrtarët?
Trupat ruse që pushtuan qytetin jugor të Khersonit kapën një nga regjisorët më të shquar të teatrit në Ukrainë “në mënyrë fashiste” dhe e çuan në një vend të panjohur, tha Ministri i Kulturës i Ukrainës, Oleksandr Tkachenko.
Dëshmitarët thanë se nëntë automjete ushtarake ruse u ngjitën në shtëpinë e Oleksandr Kniga herët të mërkurën dhe e nxorrën jashtë. Rusët paralajmëruan fqinjët se nëse do të dilnin nga shtëpitë e tyre do të vriteshin, thanë dëshmitarët.
“E gjithë bota duhet të dijë për këtë!” tha Tkachenko në Facebook.
Kniga, 62 vjeç, drejtor i Teatrit Akademik Rajonal Kherson, është një nga regjisorët më të rëndësishëm dhe më të respektuar të teatrit në Ukrainë.
Kievi u trondit nga një breshëri e vazhdueshme bombardimesh të mërkurën dhe shtëllunga tymi të zi u ngritën nga periferitë perëndimore të qytetit. Kryebashkiaku Vitali Klitschko tha se bombardimet ruse kanë vrarë 264 civilë në kryeqytet, duke përfshirë katër fëmijë. Teksa ai foli me gazetarët në parkun e Kievit, shpërthimet dhe të shtëna me armë të forta jehonin në sfond. Në muzg, sirenat e sulmit ajror vajtuan mbi kryeqytetin ndërsa sulmet vazhdonin.
Në qytetin bregdetar të Odesës, i njohur me dashuri si Perla e Detit të Zi, muzikantët e rrugës luanin nën qiellin pa re ndërsa njerëzit iknin.
Çfarë po ndodh në samitin e NATO-s?
Biden dhe aleatët perëndimorë hapën një treshe takimesh në Bruksel për të hartuar një rrugë më shumë drejt presionit ndaj Putinit, duke u përpjekur për pasojat ekonomike dhe të sigurisë që po përhapen në Evropë dhe në botë.
Gjatë paradites të së enjtes, kryeqyteti diplomatik evropian po pret një samit urgjent të NATO-s, si dhe një mbledhje të Grupit të Shtatë vendeve të industrializuara dhe një takim të 27 anëtarëve të Bashkimit Evropian. Biden po merr pjesë në të tre mbledhjet.
Presidenti amerikan dhe liderë të tjerë perëndimorë hapën samitin të enjten me shpresën për të nxitur aleatët për të miratuar sanksione të reja ndaj Rusisë, e cila tashmë e ka parë ekonominë e saj të gjymtuar nga një rrjedhë e qëndrueshme ndalimesh, bojkotesh dhe ndëshkimesh gjatë katër javëve të fundit.
Perëndimi ka qenë kryesisht i unifikuar në përballjen me Rusinë, por ka një pranim të gjerë se uniteti do të testohet si kosto e luftës në ekonominë globale.
Krimet e luftës?
Sekretari i Shtetit Antony Blinken tha se SHBA-ja ka vendosur zyrtarisht se Rusia ka kryer krime lufte në Ukrainë.
Blinken tha se ka pasur raporte të shumta të besueshme për sulme dhe sulme pa dallim që synojnë civilët. Ai tha se forcat ruse kanë shkatërruar ndërtesa banimi, shkolla, spitale, qendra tregtare dhe ambulanca “duke lënë mijëra civilë të pafajshëm të vrarë ose të plagosur”.
Blinken tha se SHBA do të punonte me të tjerët për të ndjekur penalisht shkelësit. Gjykata Ndërkombëtare Penale në Hagë tashmë po heton.
Biden e ka përshkruar mundësinë që Rusia të përdorë armë kimike në Ukrainë si një “kërcënim real” dhe tha se kjo është një çështje që liderët botërorë do të diskutojnë në samitin e NATO-s.
Çfarë po thonë refugjatët ukrainas?
Disa më shumë se 3.5 milionë njerëz që kanë ikur nga Ukraina kanë ndarë histori makthi të vdekjes, shkatërrimit dhe ndarjes së dhimbshme nga të dashurit.
Natalia Savchenko, 37 vjeç, mbërriti në Medyka, Poloni, të mërkurën dhe tha se situata në qytetin lindor të Kharkiv është “e tmerrshme”. Ajo tha se nuk ka energji elektrike apo ujë, dhe fëmijëve nuk u jepen ilaçe apo ushqime.
“Njerëzit po vriten ditë e natë. Ata qëllojnë me gjithçka që kanë”, tha ajo.
Në stacionin e trenit në Przemysl, Poloni, Kateryna Mytkevich tha se familja e saj ishte e bllokuar në Chernihiv për tre javë dhe shpresonte se lufta do të kalonte, por më pas “bombat filluan të binin”.
“Fëmijët tanë po vdesin. Djali im duhej të qëndronte në Chernihiv, unë mund të merrja vetëm vajzën time me vete. Dhemb shumë”, tha Mytkevich, 39 vjeç.
Volodymr Fedorovych, 77 vjeç, gjithashtu iku nga Chernihiv, duke thënë: “Nuk kishte asgjë, nuk kishte as bukë”. Ai tha se silleshin bukë çdo tre ditë, dhe një ditë, ai u largua nga radha e bukës për të marrë pak çaj kur një bombë ra pa paralajmërim.
“Gjashtëmbëdhjetë persona vdiqën dhe 47 u dërguan me ambulancë, disa prej tyre pa krahë dhe këmbë. E tmerrshme. Në atë radhë ishin njëqind veta,” tha ai. /albeu.com
