Kamionë ndihmash janë rrethuar nga një turmë e zemëruar, kryesisht të rinjsh, të cilët sulmojnë shoferët dhe largohen me çdo gjë që mund të mbajnë. Maryam Abed-Rabu, një e re, ka përpiqur të mbetet e qetë, por në fund të fundit nuk ka arritur të qëndronte e qetë, ndërsa iu përgjigj pyetjeve të një gazetari në lidhje me sfidat e përditshme për të mbijetuar.
Imazhet kanë qenë të zjarrta. Fëmijët që gërvishten në papastërti, duke mbledhur grushta miell të derdhur të cilin e fusin në xhepat e tyre nw Gaza, shkruan BBC. Kamionë ndihmash të rrethuar nga turma të zemëruara kryesisht të rinjsh, të cilët sulmojnë shoferët dhe largohen me gjithçka që mund të mbajnë.
Dhe e reja Maryam Abed-Rabu, duke u përpjekur, por në fund të fundit nuk arriti të qëndronte e qetë, ndërsa iu përgjigj pyetjeve të një gazetari në lidhje me luftën e përditshme për të qëndruar gjallë.
Një vajzë që tashmë ka kaluar kaq shumë, përfshirë humbjen e babait të saj, duke vajtuar për paaftësinë e saj thjesht për të gjetur bukë. Gaza veriore është pothuajse tërësisht e shkëputur nga bota e jashtme. Popullsia, e vlerësuar në rreth 300,000 njerëz, u reduktua në një ekzistencë të egër në një botë ku dyqanet mezi ekzistojnë dhe ndihmat nuk mbërrin kurrë. Ndërkohë, jugu është i mbushur me të zhvendosur – qindra mijëra njerëz vazhdimisht në lëvizje, duke kërkuar ushqim, strehim dhe siguri.
Izraeli thotë se po bën gjithçka që mundet për të kufizuar vuajtjet e civilëve, por katër muaj e gjysmë sulmesh të pamëshirshme ushtarake e kanë lënë Rripin e Gazës në gjunjë, me agjencitë e ndihmës të paaftë për t’u përballur.
“Sa herë që ktheheni, përkeqësohet,” tha të premten Jamie McGoldrick, koordinatori i përkohshëm i OKB-së për territoret palestineze. Sapo u kthye nga vizita e tij e fundit në Rripin e Gazës, ai zbuloi se dëshpërimi ishte i përhapur.”Njerëzit ndihen sikur ky është fundi i udhëtimit të tyre,” shtoi ai.
Në skajin më jugor të Rripit të Gazës, midis 1.2 dhe 1.5 milionë njerëz janë të grumbulluar në çdo hapësirë të disponueshme në dhe përreth qytetit të Rafahut. Aty pranë, në zonën bregdetare me rërë të njohur si al-Mawasi, e përcaktuar nga Izraeli si një zonë e sigurt humanitare, të paktën 250,000 njerëz tani jetojnë në strehim të dobët me pak mbështetje.
Mjekët që punojnë për shoqatën bamirëse mjekësore britanike UK-Med kanë parë një qytet tendash që ngrihej rreth tyre thanë “Dy javë më parë, kishte një ose dy tenda të vendosura përgjatë bregdetit,” më tha CEO i UK-Med, David Wightwick në një vijë të gërvishtur nga baza e tij në al-Mawasi. “Ata tani janë gjashtë tenda të thella.”
Disa km në jug është pika e kalimit që izraelitët e quajnë Kerem Shalom (Karem Abu Salem në arabisht), ku hyn pothuajse e gjithë ndihma e destinuar për Rripin e Gazës, pas kontrolleve izraelite. Në një zonë të mbajtjes në anën palestineze, ndihma shkarkohet dhe ringarkohet në kamionë lokalë, për t’u shpërndarë në të gjithë Gazën.
Kamionët përshkojnë një korridor 3 km në “portën blu” në Rafah, përpara se të hyjnë në Gaza. Por rënia e sigurisë në Gaza do të thotë se për disa nga ndihmat, udhëtimi nuk fillon kurrë. Kamionët sulmohen dhe plaçkiten brenda korridorit.
Pjesa më e madhe e plaçkitjeve është nga bandat e organizuara palestineze, me karroca dhe automjete gomarësh që presin përtej gardhit dhe vëzhgues që raportojnë mbërritjen e ndihmave.
Por për ata kamionë me fat që të arrijnë në portën blu, problemet sapo kanë filluar. Pjesa më e madhe e asaj që ndodh më pas është oportuniste dhe shpesh e dhunshme.
“Shumë nga këta kamionë, para se të arrijnë 200 metra, ndalohen nga makina, sulmohen dhe plaçkiten,” tha zoti McGoldrick.
Me vetëm disa rrugë të disponueshme për dërgimin e ndihmave dhe shumicën e autokolonave që udhëtojnë në orët e para të ditës, OKB-ja thotë se njerëzit po përdorin mediat sociale për të paralajmëruar njëri-tjetrin për lëvizjen e autokolonave, duke lejuar që të vendosen paraprakisht postblloqe dhe prita.
“Njerëzit e dinë se kur do të vijmë,” tha zoti McGoldrick.
I dërguari tha se kishte parë kamionë me xhama dhe pasqyra të pamjes së pasme të copëtuara. Ai tha se kishte folur me shoferë të traumatizuar, të cilëve u kishin hedhur sëpata nëpër xhamin e përparmë dhe u sulmuan.
Në vend që të arrijë në magazinat e OKB-së dhe të shpërndahet në mënyrë të rregullt, ndihma shpesh përfundon duke u shitur në tregjet e rrugëve me çmime shumë të fryra, të cilat pakkush mund t’i përballojë. Pasi një kamion i Programit Botëror të Ushqimit u godit me armë zjarri më 6 shkurt (OKB fajësoi të shtënat me armë detare izraelite), WFP pezulloi të gjitha dërgesat e ndihmave në veri.
Përpjekjet për të rifilluar dërgesat këtë javë dështuan mes skenave të grabitjeve të dhunshme. OKB thotë se i është afruar Izraelit për hapjen e rrugëve të furnizimit nga veriu, por se diskutimet janë në një fazë të hershme. Shpresa e pakët për momentin është të zvogëlohen stimujt për grabitje duke rritur në mënyrë dramatike vëllimet e ushqimeve dhe mallrave të tjera thelbësore që hyjnë në Gaza.
“Ne duhet të vërshojmë veriun me ndihma,” tha zoti McGoldrick, “që të mos bëhet një produkt që njerëzit duan ta përdorin për qëllime zhvatëse ose për tregun e zi.”
Izraeli, nga ana e tij, thotë se po bën gjithçka që mundet për të lehtësuar mbërritjen e ndihmës humanitare. “Ne po bëjmë gjithçka në fuqinë tonë… për të reduktuar çdo pasojë të dëmshme të luftës [për] popullatën civile,” u tha gazetarëve në një konferencë këtë javë kolonel Moshe Tetro, kreu i administratës së koordinimit dhe ndërlidhjes së ushtrisë për Gazën.
Të premten, ushtria tha se më shumë se 13,000 kamionë, me mbi 250,000 ton ndihma humanitare, kishin hyrë në Rripin e Gazës që nga fillimi i luftës. Kjo është pak më shumë se 90 kamionë në ditë, shumë më pak se 500 që stafi i OKB-së thotë se nevojiten për të përmbushur kërkesat në rritje të një popullsie të uritur, të sëmurë dhe të zhvendosur vazhdimisht.
Izraeli thotë se problemet me shpërndarjen e ndihmave nuk janë të tij, pavarësisht faktit se kaosi që mbretëron brenda Rripit të Gazës është pasojë e drejtpërdrejtë e sulmit të tij ushtarak.
“Për fat të keq, sot dhe dje, OKB-ja nuk u paraqit në punë”, tha Kol Tetro.
Vonesat në anën palestineze, tha ai, po çonin në një numër të madh kamionësh që prisnin të hynin në Gaza. “OKB duhet të rrisë aftësitë e tyre brenda Gazës.”
Por në javët e fundit, siguria është gërryer më tej nga një seri sulmesh izraelite ndaj oficerëve të policisë civile. Sipas David Satterfield, i dërguari i administratës Biden për çështjet humanitare, sulme të tilla e kishin bërë “praktikisht të pamundur” shpërndarjen e sigurt të ndihmës.
Për OKB-në, izraeliti kërkon që ajo të bëjë më shumë tinguj të zbrazët. Qeveria izraelite ka nisur një fushatë për të çmontuar UNRWA-n, agjencinë e OKB-së përgjegjëse për ndihmën e refugjatëve palestinezë, pas akuzave se rreth 12% e 13,000 stafit të UNRWA-së në Gaza punonin gjithashtu për Hamasin, me disa që madje morën pjesë në sulmet vrasëse të 7 tetor.
OKB-ja thotë se është duke hetuar, por se Izraeli ende nuk e ka ndarë informacionin e tij. Ndërkohë, qeveria Netanyahu ka filluar tashmë heqjen e funksioneve të UNRWA-s.
Përgjegjësia për 29,000 tonë metrikë miell nga USAID, që aktualisht ruhet në portin izraelit të Ashdod, tashmë i është transferuar Programit Botëror të Ushqimit.
Në një letër të hidhëruar drejtuar Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së të enjten, drejtori i UNRWA, Philippe Lazzarini tha se agjencia kishte arritur “pikën e thyer” dhe renditi një sërë masash që qeveria izraelite po merrte për të penguar punën e saj, duke përfshirë kufizimin e vizave për stafin ndërkombëtar, bllokimin e një Llogaria bankare e UNRWA-s dhe pezullimi i dërgesës së mallrave të UNRWA-s.
Sado i keq që është për momentin, mendimi i një sulmi gjithëpërfshirës izraelit në Rafah, të cilin qeveria kërcënon ta bëjë nëse pengjet izraelite nuk lirohen përpara fillimit të Ramazanit më 10 mars, ngre frikën tek punonjësit e ndihmës se më e keqja është. ende për të ardhur.
David Wightwick i UK-Med tashmë ka pasur një paraqitje të shkurtër. Kur ai shkoi me makinë në Khan Yunis për të nxjerrë një ekip mjekësor nga spitali Nasser, ai e gjeti veten të rrethuar nga turma njerëzish të dëshpëruar.
“Perspektiva që kjo të ndodhë në Rafah dhe al-Mawasi, ku keni qindra mijëra njerëz nuk është ajo që unë mendoj se ju vërtet dëshironi të mendoni,” tha ai.
