Mjeku gjinekolog Shkëlqim Balili, teksa ishte i ftuar në emisionin “Koha për t’u zgjuar” në News24, foli gjerësisht mbi rëndësinë e shëndetit riprodhues si tregues i shëndetit të përgjithshëm të njeriut.
Sipas tij, periudha riprodhuese është faza më vitale e jetës dhe energjia që ka trupi gjatë kësaj kohe është e pakrahasueshme me çdo periudhë tjetër.
“Njerëzit në moshë riprodhimi kanë një fuqi të pashtershme, ndryshe nga shumë specie bimore e shtazore që vdesin pas kësaj faze. Por pas riprodhimit, njeriu nuk ka më të njëjtën energji”, u shpreh Balili.
Gjithashtu, gjinekologu theksoi rëndësinë e ciklit menstrual si “një dhuratë e Zotit” për gratë, duke sqaruar funksionin që kanë hormonet gjatë këtij procesi.
“Në dy javët e para, estrogjeni luan rol vendimtar për identitetin gjinor dhe funksionet e tjera hormonale, ndërsa në fazën e dytë dominon progesteroni-hormoni i lumturisë, i cili përgatit trupin për një shtatzëni të mundshme”.
Ai shpjegoi edhe funksionin e hipotalamusit, i cili kontrollon temperaturën trupore, metabolizmin, sistemin hormonal dhe ruan aktivitetin seksual.
Balili ngriti shqetësimin për shëndetin riprodhues të meshkujve, duke theksuar se temperaturat e larta ndikojnë negativisht në prodhimin e spermatozoideve.
“Meshkujt nuk duhet të mbajnë të mbathura të zeza apo të ngushta, sidomos në temperatura të larta, pasi testet humbasin aftësinë riprodhuese nëse kalojnë 37.5°C”, tha ai.
Mjeku theksoi rëndësinë e edukimit seksual që në moshë të hershme, duke propozuar që të fillojë që në moshën 3-vjeçare. “Fëmijët duhet të dinë të thonë ‘JO’ dhe të raportojnë menjëherë për çdo shqetësim që lidhet me organet intime. Marrëdhëniet kërkojnë maturitet dhe nuk është normale të ketë aktivitet seksual në moshën 14 apo 15-vjeç”.
Balili paralajmëroi për rreziqet që vijnë nga ndërhyrjet njerëzore në natyrë dhe përdorimi i kimikateve.
“Jetojmë në një kohë kur gjithçka është artificiale. Plastika, kozmetika, pesticidet, detergjentët e përmbajnë ksenoestrogjenë – kimikate që imitojnë estrogjenin dhe dëmtojnë shëndetin e gruas”, shpjegoi ai.
Sipas mjekut, këto substanca lidhen me infertilitetin, dështimin e vezoreve, obezitetin dhe sëmundje kanceroze si kanceri i gjirit, vezoreve, mitrës dhe prostatës.
Balili kritikoi fort konsumin e ushqimeve të përpunuara dhe pijeve të gazuara nga të rinjtë, duke theksuar se këto janë burim kryesor i hormoneve të dëmshme dhe antibiotikëve.
