Studiuesit: Bërthama e Tokës do të fillojë të rrotullohet në drejtim të kundërt

Rrotullimi i bërthamës së brendshme të ngurtë të Tokës besohet se është ndalur kohët e fundit dhe bërthama duket se po përgatitet të ndryshojë lëvizjen e saj në drejtim të kundërt, sipas shkencëtarëve kinezë.

Bazuar në indikacionet e deritanishme, rrotullimi i kundërt me siguri do të përfundojë brenda dekadës së ardhshme, ndërkohë që do të hetohen efektet e mundshme në sipërfaqen e planetit.

Studiuesit, të udhëhequr nga sizmologu i Universitetit të Pekinit, Xiaodong Song, i cili botoi punimin në revistën Nature Geoscience, bazuan vlerësimet e tyre në analizën e valëve sizmike nga tërmetet pothuajse identike., e cila depërtoi në thelbin e Tokës duke ndjekur “rrugë” të ngjashme nga vitet 1960 deri në ditët e sotme.

Analiza arriti në përfundimin se pas viteve 1970, bërthama e brendshme rrotullohej gjithnjë e më shpejt në drejtimin lindor, derisa midis viteve 2009-2011 rrotullimi i saj duket se është ndalur, ndoshta për shkak të ndryshimit të afërt të drejtimit të rrotullimit.

Studiuesit vlerësojnë se zhvendosja e re e afërt në rrotullimin e bërthamës në drejtim të kundërt, këtë herë në perëndim, është pjesë e një cikli të mundshëm periodik prej gjashtë deri në shtatë dekada (një teori që kërkon konfirmim).

Bazuar në këtë model, bërthama pritet të rrotullohet drejt perëndimit gjithnjë e më shpejt deri në vitet 2040, kur do të ndalojë dhe të kthejë përsëri lëvizjen e saj drejt lindjes.

Bërthama e brendshme, e cila ka një rreze të vlerësuar prej 1220 kilometrash dhe përbëhet kryesisht nga hekur dhe nikel, me temperatura të ngjashme me Diellin, ndahet nga pjesa tjetër e Tokës së ngurtë nga bërthama e jashtme e lëngshme, e cila e lejon atë të rrotullohet ndryshe nga vetë planeti.

Rrotullimi i bërthamës së brendshme ndikohet nga fusha magnetike e krijuar nga bërthama e shkrirë e jashtme dhe balancohet nga efektet gravitacionale të mantelit, shtresës së ndërmjetme të Tokës midis bërthamës dhe kores. Shpejtësia e rrotullimit të bërthamës dhe deri në çfarë mase ajo ndryshon, mbetet një çështje e debatit shkencor.

Gjithashtu në diskutim është se si drejtimi i rrotullimit të bërthamës së brendshme lidhet me ndryshimet gjeofizike në sipërfaqen e planetit tonë, si fusha magnetike dhe gjatësia e ditës, pasi mendohet se ka një ndërveprim.


Shtuar 24.01.2023 07:48