Hetuesit do të kërkojnë të dhëna se përse një tullumbace me origjinë kineze fluturoi mbi hapësirën ajrore të SHBA javën e kaluar kur të rimarrin rrënojat e balonës.
Baloni, për të cilin Pentagoni pretendon se po spiunonte në vende të ndjeshme ushtarake, u rrëzua mbi ujërat territoriale të SHBA të shtunën.
Mbeturinat janë shpërndarë në një zonë të gjerë në brigjet e Karolinës së Jugut.
Kina këmbëngul se ishte një anije meteorologjike e humbur dhe ka shprehur “pakënaqësi të fortë” për rrëzimin e saj.
Anijet dhe zhytësit e Marinës dhe Gardës Bregdetare të SHBA-së po punojnë për të rikuperuar sa më shumë mbeturina nga balona, duke përfshirë çdo pajisje që ishte në bord, shkruan Albeu.com.
Të hënën, zyrtarët e mbrojtjes thanë se mbeturinat ishin gjetur në një zonë që ka përmasa afërsisht 1,500 m (4,920 ft) me 1,500 m, megjithëse materiali është shpërndarë në një zonë shumë më të madhe.
Përpjekjet për të rikuperuar pajisjet e balonës janë komplikuar nga kushtet e detit dhe mundësia që mbeturinat të përfshijnë materiale të rrezikshme si eksplozivë ose komponentë baterish.
Pra, çfarë shpresojnë të mësojnë hetuesit pasi të rikuperohen mbeturinat e balonës?
“Ne nuk i dimë saktësisht të gjitha përfitimet që do të vijnë. Por ne kemi mësuar gjëra teknike rreth këtij baloni dhe aftësive të tij të vëzhgimit,” u tha gazetarëve të shtunën një zyrtar i lartë i mbrojtjes.
“Dhe unë dyshoj se nëse jemi të suksesshëm në rikuperimin e aspekteve të mbeturinave, ne do të mësojmë edhe më shumë.”
Ekspertët që folën për BBC thanë se përmbajtja e balonës është çelësi për të zbuluar qëllimin dhe aftësitë e tij.
Iain Boyd, një profesor i shkencave të inxhinierisë së hapësirës ajrore në Universitetin e Kolorados Boulder, tha se as shpjegimet zyrtare të Pekinit dhe as të Uashingtonit nuk kanë ende kuptim.
“Ka dyshime nga të dyja palët dhe kjo është pjesërisht ajo që është kaq interesante për të gjithë këtë,” tha ai.
“Unë mendoj se e vërteta qëndron diku në mes të gjithë kësaj.”
Boyd tha se, nëse ekipet e shpëtimit marrin mjaftueshëm instrumente, ata ka të ngjarë të jenë në gjendje të dinë se sa informacion përmbante, çfarë lloj informacioni ishte duke u përpunuar dhe nëse ndonjë e dhënë e përpunuar ishte ose po dërgohej përsëri në Kinë.
Duke parë balonën nga afër dhe duke zbuluar nëse ai kishte karakteristika të tilla si helikat apo pajisjet e komunikimit do të ndihmojë gjithashtu në përcaktimin nëse ai kontrollohej nga distanca, tha ai.
Edhe nëse softueri është dëmtuar ose është fshirë disi, zoti Boyd argumentoi se hetuesit do të jenë në gjendje të vlerësojnë gjëra të tilla si rezolucioni dhe cilësia e imazheve të vëzhgimit që mund të ketë marrë.
Shtetet e Bashkuara do të synojnë të gjejnë çdo sensor që munden në rrënojat e balonës për ta përdorur atë për të zbuluar qëllimin e avionit, tha Gregory Falco, një asistent profesor në Departamentin e Inxhinierisë Civile dhe Sistemeve të Universitetit Johns Hopkins, shkruan Albeu.com.
Por kjo nuk do të jetë e lehtë për t’u bërë, tha ai për BBC, pasi sensorët, të cilët zbulojnë lloje të ndryshme gjatësi vale, janë zakonisht të vegjël dhe mund të jenë dëmtuar pasi ushtria amerikane qëlloi balonën spiune. Ai tha se është e paqartë nga pamjet video të incidentit se sa i rëndë është dëmtimi i avionit.
Kina, si SHBA-ja, është një “kundërshtar mjaft i zgjuar”, dhe gjithashtu ka të ngjarë të planifikojë që avioni të vetëshkatërrojë ose të përziejë të dhënat si pjesë e misionit të spiunazhit, tha Dr Falco.
“Përmbysja e kësaj gjëje ishte thjesht një shfaqje e krenarisë kombëtare më shumë se çdo gjë tjetër, sepse nuk jam i sigurt se çfarë do të rrëmbejmë nga kjo,” tha ai.
Por informacioni nga balona e rrëzuar mund të ndihmojë zyrtarët amerikanë “të kuptojnë pak më mirë kundërshtarin e tyre”, tha ai.
SHBA mund të zbulojë se si të dhënat e kapura nga avioni u dërguan në Kinë, tha Dr Falco. Vendi mund të ketë përdorur një “rrjet satelitor hibrid”, i cili përdor platforma në lartësi të madhe për të transmetuar të dhënat në satelitin më të afërt të orbitalit. Pasi sateliti është në një territor të sigurt, ai lidhet me një stacion tokësor, ose një antenë që funksionon si një sistem kontrolli, tha Dr Falco.
Kina ka “një pjesë të madhe të stacioneve tokësore që janë jashtë Kinës”, tha Dr Falco. Për sa kohë që balona ishte në gjendje të lidhej me një satelit, i cili më pas do të lidhej me një stacion tokësor, Kina do të ishte “e gatshme me të dhënat e saj” dhe mund ta fshinte balonin, tha ai./Albeu.com.
