Ukraina, Rusia, Turqia dhe Kombet e Bashkuara kanë dështuar që të autorizojnë kalimin e anijeve të reja, përmes marrëveshjes për eksporte nga Deti i Zi që mundëson transportin e sigurt të drithërave ukrainase.
Moska sërish ka kërcënuar se do të largohet nga marrëveshja më 18 maj nëse pengesat që ekzistojnë për transportin e drithërave të saj nuk hiqen.
Megjithatë, zëdhënësi i OKB-së, Farhan Haq, u tha gazetarëve më 5 maj se inspektimet ditore të anijeve, që ishin autorizuar më herët të transportonin mallra, po vazhdojnë.
Zyrtarët nga të gjitha palët e përfshira në këtë marrëveshje janë pjesë e Qendrës së Përbashkët të Koordinimit që gjendet në Stamboll, e që zbaton marrëveshjen për drithërat që u arrit korrikun e vitit të kaluar.
Sipas një letre që ka parë Reuters, muajin e kaluar Rusia u tha përfaqësuesve të kësaj qendre koordinuese se nuk do të autorizojë kalimin e asnjë anijeje të re, nëse operatorët nuk garantojnë që transiti do të bëhet deri më 18 maj, “në datën kur pritet të mbyllet” rruga e sigurt për drithërat ukrainase.
Ukraina çdo ditë paraqet listën me anijet e reja që duhet të marrin autorizim për të transportuar mallra. Kur këto anije marrin autorizim, atëherë zyrtarët nga Qendra e Përbashkët Koordinuese i inspektojnë ato në Turqi, përpara se anijet të nisen drejt porteve ukrainase në Detin e Zi për të marrë mallrat dhe për t’u kthyer sërish në ujërat turke, ku iu nënshtrohen një inspektimi tjetër.
Sipas të dhënave të Qendrës së Përbashkët Koordinuese, aktualisht është vetëm një anije që është autorizuar dhe 25 të tjera janë në pritje që të inspektohen dhe që të gjitha gjenden në ujërat turke. Po ashtu janë 13 anije në portet ukrainase, ku pesë ishin nisur transit drejt Ukrainës dhe dy janë duke u kthyer për në Turqi.
Sipas të dhënave, tetë anije janë në pritje që të marrin autorizim.
OKB-ja dhe Turqia ndërmjetësuan marrëveshjen për drithërat për të lehtësuar krizën botërore ushqimore, që u përkeqësua nga lufta e Rusisë kundër Ukrainës.
Rusia deri më tani është pajtuar që marrëveshja të zgjatet tri herë dhe OKB-ja është pajtuar që ta ndihmojë Moskën që të hiqen pengesat që ekzistojnë për eksportet e drithërave dhe plehrave artificiale ruse.
Edhe pse eksportet ruse nuk janë pjesë e sanksioneve perëndimore, që u vendosën pas pushtimit të Ukrainës, Moska ka thënë se sanksionet ndaj pagesave dhe logjistikës paraqesin pengesa edhe në eksportet e saj bujqësore.
Moska ka thënë se nuk do ta vazhdojë marrëveshjen e drithërave pas 18 majit, nëse kërkesat e saj nuk plotësohen./rel
