Qipriotët grekë dhe turq shënuan të dielën 51-vjetorin e pushtimit të Qipros nga Turqia në vitin 1974, një ngjarje që ndau ishullin dhe mbetet një burim tensioni midis partnerëve të NATO-s, Greqisë dhe Turqisë.
Sirenat e sulmeve ajrore u dëgjuan në pjesët jugore të Qipros, të populluara nga grekët qipriotë, në orën 5:30 të mëngjesit, koha e saktë kur trupat turke zbarkuan në bregdetin verior në një ndërhyrje ushtarake të shkaktuar nga një grusht shteti i shkurtër i frymëzuar nga Greqia.
Presidenti turk, Tayyip Erdogan, pritej të merrte pjesë në festimet në Qipron veriore, një shtet i shkëputur i njohur vetëm nga Ankaraja.
Presidenti i Qipros, Nikos Christodoulides, mori pjesë në një shërbim përkujtimor në jug për të përkujtuar më shumë se 3,000 njerëzit që vdiqën në pushtimin turk, i cili gjithashtu dëboi dhjetëra mijëra qipriotë grekë nga shtëpitë e tyre.
“Pavarësisht atyre që duan që ne të harrojmë, ne nuk do të harrojmë kurrë dhe as nuk do të lëshojmë asnjë pëllëmbë tokë”, tha Christodoulides, duke i quajtur festimet në veri “të turpshme”.
Përpjekjet për të ribashkuar Qipron si një federatë bizonale dhe bikomunale kanë dështuar vazhdimisht për shkak të mosbesimit të thellë dhe vizioneve konkurruese për të ardhmen e ishullit.
Përpara pushtimit, përplasjet midis qipriotëve turq dhe grekë bënë që qipriotët turq të tërhiqeshin nga një qeveri me ndarje pushteti dhe nxitën vendosjen e paqeruajtësve të OKB-së në vitin 1964. Udhëheqësi turk qipriot, Ersin Tatar, tha se pushtimi kishte sjellë “paqe dhe qetësi” në ishull pas “viteve më të errëta” për turqit qipriotë.
“Qëllimi i tyre (i grekoqipriotëve) ishte të shkatërronin qipriotët turq”, tha ai në një video-adresim të postuar në X. Konflikti që po zien ndërlikon ambiciet e Turqisë për të nxitur lidhje më të ngushta me Bashkimin Evropian, anëtare të të cilit janë, si Qiproja, ashtu edhe Greqia.
