Tashmë e kemi ditur se ka akull në Hënë, por ende nuk e kemi plotësisht të qartë se nga ka ardhur. Një studim i ri tregon se valët elektronike, që vijnë në mënyrë indirekte nga Toka dhe Dielli, kontribuojnë në formimin e ujit të ngrirë në sipërfaqen e Hënës.
Elektronet godasin Hënën ndërsa ajo lëviz brenda dhe jashtë bishtit magnetik të Tokës, të cilin planeti ynë e lë pas ndërsa lëviz nëpër hapësirë. Brenda “bishtit” magnetik është një shtresë plazme e përbërë nga elektrone dhe jone shumë të ngarkuar nga atmosfera e Tokës dhe rrezatimi i erës diellore.
Shkencëtarët kanë studiuar më parë rolin e bishtit magnetik dhe magnetosferës në formimin e ujit në Hënë. Magnetosfera është zona rreth planetëve dhe satelitëve të tyre natyrorë në të cilën fusha magnetike është në formë gishti nga ndërveprimi me erën diellore. Ndodh kur fusha magnetike mbrojtëse e Tokës largon erën diellore.
“Është një lloj laboratori natyror për studimin e procesit të formimit të ujit në sipërfaqen e Hënës. Kur Hëna është jashtë bishtit magnetik, sipërfaqja e saj bombardohet nga era diellore. Brenda bishtit magnetik, pothuajse nuk ka protone të erës diellore dhe mendohej se formimi i ujit do të binte pothuajse në zero” , tha shkencëtari planetar Shuai Li i Universitetit të Hawai’i në Manoa.
Megjithatë, analiza tregoi se nuk ishte kështu. Studimet e mëparshme kanë vënë në dukje krijimin e ujit në Hënë nga jonet e hidrogjenit nga era diellore, por duket se uji ende formohet kur sipërfaqja e Hënës është e mbrojtur nga era e Diellit, domethënë kur ajo është brenda magneto bishtit.
Forca të tjera janë gjithashtu në lojë, besojnë shkencëtarët, veçanërisht elektronet. Gjegjësisht, është e mundur që elektronet me energji të lartë të reagojnë me tokën hënore, duke lëshuar hidrogjen të bllokuar që më pas mund të formojë ujë, shkruan Science Alert.
“Në bishtin magnetik, mund të ketë procese shtesë formimi ose burime të reja uji që nuk lidhen drejtpërdrejt me implantimin e protoneve të erës diellore. Në veçanti, rrezatimi elektronik me energji të lartë tregon efekte të ngjashme si protonet e erës diellore”, shpjegon Lee.
Sigurisht, do të nevojiten vëzhgime dhe eksperimente të mëtejshme në sipërfaqen e Hënës për të ditur me siguri se si formohet uji në Hënë, por ky është një propozim interesant. Ka shumë arsye pse burimi i ujit në Hënë i magjeps shkencëtarët – ai na mëson më shumë për të kaluarën e saj dhe është gjithashtu jetike për të zbuluar se si mund të jetojmë në sipërfaqen e Hënës për një afat të gjatë.
“Në përgjithësi, ky zbulim tregon se Toka Nënë është e lidhur fort me Hënën e saj në shumë aspekte të panjohura”, thotë Lee.
