Ngërçi rreth një deklarate për një samit të udhëheqësve të BE-së dhe Ballkanit më 6 tetor është një pikë e ulët në strategjinë e BE-së për të sjellë Serbinë, Kosovën, Bosnjë-Hercegovinën, Malin e Zi, Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut në bllok. Ky ngërç përkon me rritjen e tensionit në kufirin Kosovë-Serbi.
Në samit, BE-ja planifikoi të përsëriste premtimin e saj të bërë 18 vjet më parë për të dhënë “mbështetjen e saj të qartë për perspektivën evropiane të Ballkanit Perëndimor”, sipas një draft-deklarate të samitit të datës 11 shtator të parë nga Reuters. Kjo deklaratë ka kaluar të paktën dy raunde bisedimesh pa marrëveshje, thanë diplomatët, transmeton Zeri.info.
Shtetet e BE-së nuk do të zbulojnë pozicionet e tyre, por vendet e pasura veriore si Danimarka, Franca dhe Holanda kanë frikë nga përsëritja e pranimit të nxituar të Rumanisë dhe Bullgarisë në 2007 dhe migrimit të keqadministruar të punëtorëve të Evropës Lindore në Britani që ka kthyer shumë britanikë kundër BE-së.
Bullgaria është kundër anëtarësimit të Maqedonisë së Veriut për shkak të një mosmarrëveshje gjuhësore.
Edhe nëse më në fund bihet dakord për gjuhën, pafuqia pasqyron paralizën në planin e BE-së për të ndërtuar një “unazë miqsh” nga Ukraina në Tunizi, duke ofruar raporte më të ngushta, tregti dhe ndihmë.
Në vend të kësaj, Kina dhe Rusia po shkelin me investime dhe ndikim. Në janar, Serbia ishte vendi i parë evropian që mori vaksina kineze COVID-19 për vaksinim masiv.
BE-ja gjithashtu po i përkeqëson në mënyrë indirekte tensionet në rajonin prej 20 milionë banorësh, thonë diplomatët, sepse qytetarët e Ballkanit ëndërronin të bashkoheshin me BE-në pas luftërave etnike të viteve 1990 ndërsa Jugosllavia u shpërbë.
Trupat e NATO-s rritën patrullimet në Kosovë të hënën pranë vendkalimeve kufitare të cilat janë bllokuar nga serbët lokalë të zemëruar nga ndalimi i makinave me targa serbe që hyjnë në vend.
Serbia nuk e njeh shpalljen e pavarësisë së Kosovës dhe ka filluar manovrat ushtarake pranë kufirit.
“Ata duhet të sillen keq për t’u vënë re”, tha një diplomat i lartë i BE-së në Bruksel i përfshirë në politikën ballkanike. “Ka një përkeqësim në Ballkan që vjen nga humbja e interesit nga kryeqytetet e BE-së”.
BE-ja dhe Shtetet e Bashkuara kanë apeluar për qetësi dhe presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen filloi një udhëtim tre-ditor në gjashtë vendet e Ballkanit të martën për të treguar angazhimin e ekzekutivit të BE-së në rajon.
Në ndalesën e saj të parë në Shqipëri, Von der Leyen tha se i qëndron zotimit se “e ardhmja e Shqipërisë është në BE”.
Por besueshmëria e BE-së është dëmtuar, veçanërisht pasi Franca dhe Holanda ndaluan përkohësisht procesin e zgjerimit dy vjet më parë dhe tani edhe Bullgaria po e bllokon atë.
Kosova dhe Serbia ndihen të zhgënjyera nga Shtetet e Bashkuara, pasi u ftuan në Shtëpinë e Bardhë një vit më parë nga Presidenti i atëhershëm Donald Trump për të nënshkruar një marrëveshje për normalizimin e marrëdhënieve ekonomike, vetëm për ta parë atë të dështojë. BE-ja nuk e ka mbajtur premtimin për të lejuar udhëtimin pa viza të Kosovës.
Shtetet pro-zgjerimit, përfshirë Austrinë, Italinë, Kroacinë, Slloveninë dhe vendet baltike, i akuzojnë Gjermaninë dhe Francën për dështimin për të bërë presion ndaj Bullgarisë për të hequr veton e saj. Përparimi i Shqipërisë është ndalur gjithashtu sepse është i lidhur me Maqedoninë e Veriut në procesin e zgjerimit.
“Përderisa keni kaq shumë shtete anëtare, për një arsye ose një tjetër, të cilët besojnë se nuk është e drejtë të zgjerohet më tej komuniteti i BE-së, atëherë ne me të vërtetë nuk po shkojmë askund”, tha John O’Brennan, një ekspert për integrimin në BE në Universitetin Maynooth në Irlandë.
