69% e të punësuarve në Shqipëri hasin vështirësi në plotësimin e nevojave mujore, një përqindje kjo që është më e larta në Europë dhe me një diferencë të madhe nga vendet e Bashkimit Europian.
Gjetjet janë publikuar në një raport të fundit të Komisionit Europian për kushtet e punës dhe implikimet në të ardhmen. Sondazhi realizohet një herë në pesë vjet përmes anketimeve me 70,000 punëtorë në 36 vende europiane.
Këtu përfshihen shtetet anëtare të BE-së, Mbretëria e Bashkuar, Norvegjia, Zvicra, Shqipëria, Bosnja dhe Hercegovina, Kosova, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut dhe Serbia.
Pas Shqipërisë renditen vendet e tjera të Ballkanit, që gjithsesi kanë diferencë të lartë me Shqipërinë. Shteti i dytë, ku të punësuarit raportojnë se nuk arrijnë të plotësojnë nevojat mujore është Kosova, me 57% të të punësuarve të ndjekur nga Mali i Zi, Serbia, Maqedonia e Veriut po në të njëjtat nivele përafërsisht dhe Bosnjë-Hercegovina me 54%.
Raporti mat vështirësitë ekonomike në popullatën që është në punë, duke përdorur një tregues të mirëpërcaktuar: aftësinë për të përballuar jetesën. Sondazhi u kërkoi të anketuarve të vlerësonin aftësinë e familjes së tyre për të përballuar jetesën, duke marrë parasysh të ardhurat totale mujore të familjes nga burime të ndryshme në një shkallë prej gjashtë pikësh, nga “shumë lehtë” në “me vështirësi të mëdha”.
Dallimet varionin shumë në vende të ndryshme për sa i përket përqindjes së punëtorëve që kishin vështirësi për të përballuar jetesën, duke filluar nga 5% në Danimarkë në 69% në Shqipëri, siç tregohet nga grafiku.
Bullgaria ishte shteti anëtar i BE-së me përqindjen më të lartë të punëtorëve në vështirësi ekonomike, ku 42% e kanë të vështirë t’ia dalin mbanë. Tradicionalisht, në vendet nordike është shumë e ulët përqindja e njerëzve që e kanë të vështirë të përballojnë jetesën, ndërsa e kundërta ndodh në Europën Lindore.
Sipas gjetjeve të sondazhit, për të gjithë Europën, një përqindje e lartë e prindërve të vetëm ishin në vështirësi financiare, me 45% që deklaruan se kishin vështirësi për të përballuar jetesën, dhe shifra ishte më e lartë tek nënat e vetme (48%).
Përqindjet më të larta ishin në mesin e punëtorëve në familjet me më shumë se dy të rritur dhe fëmijë (32%) dhe familje me një person (27%).
Nuk është për t’u habitur që punëtorët më pak të kualifikuar kanë më shumë probleme për të përballuar jetesën: 42% e punëtorëve në profesionet elementare, 36% e punonjësve të shërbimeve dhe shitjeve dhe 32% e operatorëve të uzinës dhe makinerive raportuan vështirësi. Përqindjet në mesin e profesioneve të menaxherëve, teknikëve dhe profesionistëve ishin të gjitha nën 20%.
Këto gjetje, sipas raportit konfirmojnë modelet e njohura, por gjithashtu theksojnë se politikëbërësit duhet të përqendrohen në grupe specifike, si prindërit e vetëm dhe punëtorët në punë me pagë të ulët, të cilët janë nën presion të lartë financiar edhe në rrethana normale.
Pandemia u vuri një barrë shtesë këtyre grupeve, për shembull kur kishin nevojë për të vazhduar punën, por iu desh të merrnin përsipër detyra shtesë si shkollimi në shtëpi dhe kujdesi për fëmijët./Monitor