Radio Televizioni Publik Italian ka vendosur të ofrojë programacion në gjuhën shqipe të arbëreshëve.
Këshilltari për Minoritetet Gjuhësore Gianluca Gallo, në një intervistë për emisionin “Kjo Javë” ka folur për vizitën e zhvilluar nga një delegacion përfaqësuesish të krahinave e komunave arbëreshe në Tiranë dhe takimin me Presidentin Begaj.
Gallo u shpreh se ruajtja e gjuhës nga arbëreshët në Itali është një përvojë e jashtëzakonshme në një botë me konflikte e luftëra.
Sipas tij ruajtja e traditave nga arbëreshët prej më shumë se 5 shekujsh është një shembull që duhet mbrojtur. Ai përmendi risinë e prezantuar nga RAI, i cili do të transmetojë edhe programe në gjuhën arbëreshe së shpejti.
Përfaqësimi i arbëreshëve në Itali, ruajtja e gjuhës. Çfarë perceptimi ka dhe çfarë po bëjnë autoritetet vendase për futjen e gjuhës në shkolla?
Gallo: Është një përvojë e jashtëzakonshme në një botë ku ka konflikte e luftëra edhe në botën perëndimore ku derdhet gjak njerëzish të pafajshëm çdo ditë. Pas 550 vitesh arbëreshët kanë ruajtur gjuhën pa ndryshuar, traditat, kostumet, etj. I dhuruam një prej këtyre kostumeve Zonjës së Parë. Ky shembull i jashtëzakonshëm i integrimit është një shembull që duhet mbrojtur e ruajtur. Është një risi e javëve të fundit që në kontratën e televizionit RAI është futur gjuha arbëreshe. Për herë të parë do të ketë programe në RAI me përmbajtje arbëreshe.
A e promovon Italia trashëgiminë arbëreshe?
Gallo: Kjo futet në objektivat tona, të ruajmë këtë trashëgimi. Unë kam mësuar të kem respekt dhe të kuptoj se sa e rëndësishme është prania e arbëreshëve në Itali. Është e jashtëzakonshme që arbëreshët kanë ruajtur çdo gjë që ka qenë e lidhur me trashëgiminë e tyre. Stërgjyshja ime ka qenë me origjinë arbëreshe. Ajo ishte një grua krenare, sepse të tillë janë arbëreshët. Gratë e familjeve të mëdha ishin të forta.
Si i konsideroni ju marrëdhëniet Kalabri-Shqipëri?
Gallo: Është në qëllimet e kryetarit të rajonit dhe Presidentit Begaj. Ne e pritëm Presidentin Begaj në një vizitë në Kalabri dhe është folur për vlerësimin dhe investimin në komunitetin arbëresh si edhe ringjalljen e raporteve dypalëshe. Kjo nënkupton investime të ndërsjella në arsim dhe jo vetëm biznes. Ka pasur takime studimore që janë shoqëruar me propozime konkrete të cilat shpresoj të bëhen publike në vijim.
