Anëtarët e G7 pritet të ratifikojnë një marrëveshje afatgjatë të sigurisë me Ukrainën në samitin e NATO-s të mërkurën.
Paketa do të përfshijë pajisjet e mbrojtjes, trajnimin dhe shkëmbimin e inteligjencës.
Kryeministri britanik Rishi Sunak tha se marrëveshja do t’i dërgonte një “sinjal të fortë” presidentit rus Putin.
Kjo vjen pasi presidenti i Ukrainës Zelensky kritikoi hezitimin e NATO-s për t’i ofruar Kievit një afat kohor për t’u bashkuar me aleancën.
Sunak tha se aleatët e Kievit po rritin “marrëveshjet e tyre formale për të mbrojtur Ukrainën për një afat të gjatë”.
“Ne nuk mund të shohim kurrë një përsëritje të asaj që ka ndodhur në Ukrainë dhe kjo deklaratë rikonfirmon angazhimin tonë për të siguruar që ajo të mos lihet kurrë e cenueshme ndaj llojit të brutalitetit që Rusia ka shkaktuar përsëri ndaj saj,” tha ai.
Ai shtoi se mbështetja e “rrugës së Kievit drejt anëtarësimit në NATO”, si dhe “marrëveshjet formale, shumëpalëshe dhe dypalëshe” nga anëtarët e NATO-s do të dërgonin një mesazh të qartë për presidentin rus dhe “kthimin e paqes në Evropë”.
Sunak tha se Mbretëria e Bashkuar kishte luajtur një rol udhëheqës në marrëveshjen që përfshin partnerët e G7, Kanada, Francë, Gjermani, Itali, Japoni dhe SHBA. Më shumë detaje priten të mërkurën.
Presidenti i SHBA Joe Biden sugjeroi më herët një model për Ukrainën të ngjashëm me marrëveshjen e vendit të tij me Izraelin. Sipas kësaj marrëveshjeje, Uashingtoni është zotuar të ofrojë 3.8 miliardë dollarë ndihmë ushtarake në vit gjatë një dekade.
Por ndryshe nga anëtarësimi në NATO, kjo nuk përfshin një klauzolë për t’i ardhur në ndihmë kombit të synuar gjatë një kohe sulmi.
Njoftimi i G7 vjen pasi NATO tha se Ukraina mund t’i bashkohet aleancës ushtarake “kur aleatët të bien dakord dhe të plotësohen kushtet”, një vonesë që Zelensky e ka quajtur “absurde”.
Kyiv pranon se nuk mund të bashkohet me NATO-n ndërsa është në luftë me Rusinë, por dëshiron të bashkohet sa më shpejt që të jetë e mundur pas përfundimit të luftimeve.
Duke iu drejtuar turmave në kryeqytetin lituanez të martën, Zelensky tha: “NATO do t’i japë Ukrainës siguri, Ukraina do ta bëjë aleancën më të fortë”.
NATO mund të mos kishte thënë se kur dhe si Ukraina mund t’i bashkohej aleancës, por diplomatët theksuan se ata kishin vendosur një rrugë të qartë drejt anëtarësimit, me procesin e vështirë të aplikimit të shkurtuar ndjeshëm.
Ata thanë se e kishin kuptuar se ushtria e Ukrainës ishte gjithnjë e më “ndërvepruese” dhe më “e integruar politikisht” me forcat e NATO-s dhe premtuan se do të vazhdojnë të mbështesin reformat në sektorin e demokracisë dhe sigurisë në Ukrainë.
Diplomatët theksuan gjithashtu krijimin e një Këshilli të ri Nato-Ukrainë, i cili do të mblidhet të mërkurën për herë të parë, që do t’i japë Kievit të drejtën të thërrasë mbledhjet e të gjithë aleancës.
Por vendimi për të mos dhënë kuptim të afatit kohor ende shihet si një pengesë për Ukrainën.
Disa shtete anëtare kanë frikë se anëtarësimi pothuajse automatik i Ukrainës mund t’i japë Rusisë një nxitje për të përshkallëzuar dhe zgjatur luftën.
Fokusi tani është duke u zhvendosur tek ajo që garanton sigurinë afatgjatë që anëtarët e NATO-s do t’i premtojnë Ukrainës si një alternativë ndaj anëtarësimit të hershëm.
Në të kaluarën, zotimet perëndimore për sigurinë nuk arritën të pengonin dy pushtime ruse. Aleatët e NATO-s shpresojnë se një raund i tretë do të jetë mjaft i fortë dhe i qartë për të bindur Kremlinin se agresioni i mëtejshëm do të ishte shumë i kushtueshëm.
