Gati gjysma e qyteteve kryesore të Kinës po fundosen për shkak të nxjerrjes së ujit

Sipas studiuesve gati gjysma e qyteteve kryesore të Kinës po fundosen, dhe shkak ëshë bërë nxjerrja e ujit dhe pesha në rritje të zgjerimit të tyre të shpejtë. Disa qytete po fundosen me shpejtësi, me një në gjashtë që i kalon 10 mm në vit. Shkencëtarët thonë se urbanizimi i shpejtë i Kinës në dekadat e fundit do të thotë se tani po merret shumë më tepër ujë për të përmbushur nevojat e njerëzve.

Në qytetet bregdetare, kjo rënie kërcënon miliona njerëz me përmbytje ndërsa niveli i detit rritet. Kina ka një histori të gjatë të fundosjes së tokës, me Shangain dhe Tianjin që tregojnë prova të fundosjes që nga vitet 1920. Shangai është fundosur më shumë se 3 metra gjatë shekullit të kaluar.

Në kohët më moderne, vendi po sheh prova të përhapura të rënies në shumë prej qyteteve që janë zgjeruar me shpejtësi në dekadat e fundit. Për të kuptuar shkallën e problemit, një ekip studiuesish nga disa universitete kineze kanë ekzaminuar 82 qytete, duke përfshirë të gjitha me një popullsi mbi 2 milionë. Ata kanë përdorur të dhëna nga satelitët Sentinel-1 për të matur lëvizjet vertikale të tokës në të gjithë vendin.

Gjithashtu duke parë të gjithë periudhën nga viti 2015 deri në vitin 2022, ekipi ishte në gjendje të zbulonte se 45% e zonave urbane po ulen me më shumë se 3 mm në vit. Rreth 16% e tokës urbane po zbret më shpejt se 10 mm në vit, të cilën shkencëtarët e përshkruajnë si një zbritje të shpejtë. E thënë ndryshe, kjo do të thotë se 67 milionë njerëz jetojnë në zona që po fundosen me shpejtësi. Studiuesit thonë se qytetet që përballen me problemet më të mëdha janë të përqendruara në pesë rajonet e theksuara në hartën më poshtë.

Shkalla e rënies ndikohet nga një sërë faktorësh, duke përfshirë gjeologjinë dhe peshën e ndërtesave. Por një element kryesor, sipas autorëve, është humbja e ujërave nëntokësore. Kjo në thelb nënkupton nxjerrjen e ujit nën ose afër qyteteve për përdorim nga popullsia lokale. Kjo tashmë është parë në disa zona të mëdha urbane në mbarë botën, duke përfshirë Hjuston, Mexico City dhe Delhi. Në Kinë, ekipi hulumtues ishte në gjendje të lidhte nxjerrjen e ujit nga mbi 1600 puse monitoruese me nivelet në rritje të rrëshqitjes.


Shtuar 19.04.2024 17:50

Tags: