Turqia nuk mund të ndalojë kalimin e anijeve luftarake nëpër ngushticat e saj që çojnë në Detin e Zi, siç ka kërkuar Ukraina, tha ministri i Jashtëm turk Mevlüt Çavuşoğlu për gazetën turke Hurriyet të premten, duke iu referuar një klauzole në Konventën e Montreux që lejon anijet të kthehen në bazën e tyre.
Ukraina i bëri thirrje Turqisë që të bllokojë anijet luftarake ruse të kalojnë nëpër ngushticat e Dardaneleve dhe Bosforit. Çavuşoglu tha se Turqia është e kufizuar në aftësinë e saj për ta bërë këtë.
“Në rastin e një lufte ku Turqia nuk është palë, ka masa që mund të merren në lidhje me vendet që janë palë në luftë”, tha ai.
“Nëse ka një kërkesë që anijet e vendeve ndërluftuese të kthehen në bazat e tyre, atëherë duhet lejuar”, shtoi ai, duke iu referuar Rusisë.
“Rusia kishte klauzolën e saj të futur në Konventën e Montreux. Nenet 19, 20 dhe 21 përcaktojnë se nëse anija e një vendi që ndodhet në Detin e Zi dëshiron të kalojë me një kërkesë për t’u kthyer në bazën e saj, kjo lejohet”, tha Çavuşoglu.
Konventa e Montreux, e nënshkruar në vitin 1936, i jep Turqisë kontroll mbi kalimin e anijeve nëpër ato dy ngushticat kryesore. Në kohë paqeje, anijet civile mund të kalojnë lirshëm, megjithëse ka kufizime të caktuara për kalimin e anijeve që nuk i përkasin vendeve të Detit të Zi.
Kombet e Detit të Zi – të cilat, së bashku me Turqinë, Rusinë dhe Ukrainën – përfshijnë gjithashtu Bullgarinë, Gjeorgjinë dhe Rumaninë.
Luftanijet mund të lundrojnë nëpër ngushticat gjatë kohës së paqes, por në kushte që kufizojnë tonazhin agregat në varësi të faktit nëse janë apo jo një vend i Detit të Zi dhe kufizojnë kohëzgjatjen e qëndrimit në Detin e Zi për vendet jo të Detit të Zi. Ekzistojnë gjithashtu kufizime në kalibrin e armëve që mund të mbajnë dhe Turqia duhet të njoftohet për kërkesën./albeu.com