Një shumicë e madhe e vendeve anëtare të BE-së kanë rënë dakord të ngrijnë miliardat e destinuara për Hungarinë nga buxheti i Komunitetit Evropian.
Për shkak të frikës se fondet e BE-së mund të shpërdorohen në vend për shkak të një lufte të pamjaftueshme kundër korrupsionit, 6.3 miliardë euro do të bllokohen deri në një njoftim të dytë. Për këtë marrëveshje të paprecedentë në historinë e BE, Presidenca aktuale çeke e BE-së sonte natën, pas një takimi të përfaqësuesve të përhershëm të vendeve anëtare në Bruksel.
Kërkohen reforma për të përmirësuar sundimin e ligjit
Shuma prej 6.3 miliardë euro është rreth 1.2 miliardë euro më pak se ajo e propozuar nga Komisioni Evropian dhe e dëshiruar nga vende si Gjermania. Marrëveshja shihet megjithatë si sukses i madh, pasi Hungaria është tani nën presion për të ndërmarrë reforma të mëtejshme për të përmirësuar sundimin e ligjit.
Shuma u reduktua, sepse disa shtete të BE-së ishin të mendimit se qeveria nacionaliste e djathtë e kryeministrit Viktor Orban kishte bërë tashmë përpjekje në këtë drejtim javët e fundit.
Qeveria gjermane e mbështet këtë qasje
Miratimi përfundimtar i propozimit kërkon një shumicë të cilësuar, domethënë të paktën 15 nga 27 Shtetet Anëtare të BE-së duhet të bien dakord dhe së bashku të përfaqësojnë të paktën 65 për qind të popullsisë totale të BE. Ky kusht është arritur pas marrëveshjes së Komitetit të Përfaqësuesve të Përhershëm dhe tani duhet të zyrtarizohet me procedurë të shkruar nga samiti evropian të enjten.
Ditët e fundit, qeveria gjermane kishte sinjalizuar tashmë dakordimin e saj për veprime të ashpra kundër Hungarisë dhe kishte dalë në favor të ngrirjes së rreth 7.5 miliardë eurove. “Kjo ka të bëjë me vlerat tona, shtetin tonë të së drejtës si Bashkimi Evropian në tërësi,” tha Ministrja e Jashtme Annalena Baerbock në kuadër të një takimi me kolegët e saj nga vendet e tjera anëtare të BE në Bruksel. Si Republikë Federale, ne mbështesim “propozimet shumë të mira të Komisionit Evropian”.
Si reagon Hungaria?
Në takimin e Përfaqësuesve të Përhershëm të Shteteve Anëtare u miratua edhe propozimi i Komisionit për miratimin zyrtar të planit hungarez për përdorimin e ndihmës evropiane për Korona-n. Megjithatë, ai parashikon gjithashtu që pagesat, me një shumë maksimale prej 5.8 miliardë euro, do të bëhen vetëm kur të plotësohen gjithsej 27 kushte. Ndër to, ato që janë formuluar në kuadër të procedurës së shtetit ligjor.
Zhvillimet e ardhshme priten me padurim, jo vetëm sepse Hungaria ka mjete të konsiderueshme për të ushtruar presion mbi BE. Për shembull, qeveria në Budapest mund të bllokojë vendimet që kërkojnë unanimitet brenda BE. Kundër kësaj flet fakti që, sipas diplomatëve, Hungaria bëri lëshime të hënën në mbrëmje dhe hoqi dorë nga bllokada kundër ndihmës së re për Ukrainën dhe kundër një ligji evropian për taksat minimale ndërkombëtare, flet kundër kësaj ideje.
Shkak konsiderohet kërcënimi i shteteve të BE-së si Gjermania për të bllokuar miratimin e planit hungarez për përdorimin e ndihmës evropiane për Corona. Kjo do të thoshte se 70 për qind e fondeve në dispozicion prej 5.8 miliardë eurosh do të skadonin deri në fund të vitit./DW/