STUDIMI/ “Superkontinenti” i ri mund të zhdukë njerëzit dhe ta bëjë Tokën të pabanueshme

Formimi i një “superkontinenti” të ri mund të zhdukë njerëzit dhe të gjithë gjitarët e tjerë ende gjallë në 250 milionë vjet, kanë parashikuar studiuesit.

Duke përdorur modelet e para të klimës superkompjuterike të së ardhmes së largët, shkencëtarët nga Universiteti i Bristolit në Mbretërinë e Bashkuar parashikuan se si ekstremet klimatike do të intensifikoheshin pasi kontinentet e botës të bashkohen për të formuar një superkontinent, Pangea Ultima, në rreth 250 milionë vjet.

Ata zbuluan se do të ishte jashtëzakonisht e nxehtë, e thatë dhe praktikisht e pabanueshme për njerëzit dhe gjitarët, të cilët nuk janë zhvilluar për të përballuar ekspozimin e zgjatur ndaj nxehtësisë së tepërt.

Studiuesit simuluan tendencat e temperaturës, erës, shiut dhe lagështisë për superkontinentin dhe përdorën modele të lëvizjes së pllakave tektonike, kimisë së oqeanit dhe biologjisë për të llogaritur nivelet e dioksidit të karbonit.

Ky imazh tregon gjeografinë e Tokës së sotme dhe gjeografinë e parashikuar të Tokës në 250 milionë vjet, kur të gjitha kontinentet konvergojnë në një superkontinent – Universiteti i Bristol

Ata zbuluan se jo vetëm që formimi i Pangea Ultima do të çonte në shpërthime më të rregullta vullkanike, duke nxjerrë dioksid karboni në atmosferë dhe duke ngrohur planetin, por edhe dielli do të bëhej më i ndritshëm, duke emetuar më shumë energji dhe duke ngrohur më tej Tokën, vunë në dukje ekspertët.

Studimi i tyre u botua të hënën në revistën Nature Geoscience.

“Superkontinenti i saposhfaqur do të krijonte në mënyrë efektive një goditje të trefishtë që përfshin efektin e kontinentalitetit, diellin më të nxehtë dhe më shumë CO2 në atmosferë,” tha në një njoftim të hënën Alexander Farnsworth, bashkëpunëtor i lartë kërkimor në Universitetin e Bristol dhe autori kryesor i punimit.

“Temperaturat e përhapura nga 40 deri në 50 gradë Celsius (104 deri në 122 gradë Fahrenheit) dhe ekstremet ditore edhe më të mëdha, të shoqëruara nga nivelet e larta të lagështisë do të vulosnin përfundimisht fatin tonë. Njerëzit, së bashku me shumë specie të tjera, do të vdesin për shkak të paaftësisë së tyre për të nxjerrë këtë nxehtësi përmes djersës, duke i ftohur trupat e tyre,” shtoi Farnsworth.

Rritja e nxehtësisë, vuri në dukje Farnsworth, do të krijonte një mjedis pa burime ushqimi ose uji për gjitarët.

Ndërsa ka pasiguri të mëdha kur bëhen parashikime deri më tani për të ardhmen, shkencëtarët thanë se fotografia duket “shumë e zymtë”, me vetëm rreth 8% deri në 16% të tokës në superkontinent e banueshme për gjitarët.

Dioksidi i karbonit mund të jetë dyfishi i niveleve aktuale, sipas raportit, megjithëse kjo llogaritje është bërë me supozimin se njerëzit ndalojnë djegien e lëndëve djegëse fosile tani, “përndryshe ne do t’i shohim ato shifra shumë, shumë më shpejt”, tha Benjamin Mills, një profesor i sistemit të Tokës dhe bashkëautor i raportit, thuhet në njoftim.

Kjo pikëpamje e zymtë nuk është justifikim për vetëkënaqësi kur bëhet fjalë për trajtimin e krizës së sotme klimatike, paralajmëruan autorët e raportit. Ndryshimet klimatike të shkaktuara nga njeriu tashmë po rezultojnë në miliona vdekje në mbarë botën çdo vit.

“Është thelbësore të mos harrojmë krizën tonë aktuale klimatike, e cila është rezultat i emetimeve njerëzore të gazeve serrë,” tha në njoftim bashkëautorja Eunice Lo, studiuese në ndryshimin e klimës dhe shëndetit në Universitetin e Bristol.

“Ndërsa ne po parashikojmë një planet të pabanueshëm në 250 milionë vjet, sot tashmë po përjetojmë nxehtësi ekstreme që është e dëmshme për shëndetin e njeriut. Kjo është arsyeja pse është thelbësore të arrihen emetimet neto zero sa më shpejt të jetë e mundur,” shtoi Lo.

Ndryshimet klimatike janë në rrugën e duhur për të transformuar jetën në Tokë, me miliarda njerëz dhe specie të tjera për shkak të arritjes së pikave ku ata nuk mund të përshtaten më nëse ngrohja globale nuk ngadalësohet në mënyrë dramatike, sipas një raporti të mbështetur nga OKB i botuar vitin e kaluar.

Shkencëtarët kanë paralajmëruar për dekada që ngrohja duhet të qëndrojë nën 1.5 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale./Albeu.com


Shtuar 4.10.2023 22:41