Djali me pizhame me vija mund të “nxisë keqkuptime të rrezikshme” kur përdoret për t’u mësuar të rinjve rreth Holokaustit, thuhet në një raport akademik.
Sipas hulumtimit të Qendrës për Edukimin e Holokaustit në Kolegjin Universitar të Londrës, më shumë se një e treta e mësuesve në Angli përdorin librin më të shitur dhe përshtatjen e filmit në mësimet mbi gjenocidin nazist.
Një studim, që do të publikohet së shpejti, bazohet në kërkimin e kryer pesë vjet më parë midis nxënësve të shkollave të mesme, i cili zbuloi se historia e John Boyne ngjallte rregullisht simpati të gabuar për nazistët.
Sipas sondazhit të ri, 35% e mësuesve përdorën Djalin me pizhame me vija në mësimet rreth Holokaustit. Megjithatë, përdorimi i tij zë një “pozicion disi të kontestuar si një burim i mundshëm arsimor”, thotë raporti i qendrës. Mësuesit e dramës dhe anglishtes kishin më shumë gjasa ta përdornin atë sesa mësuesit e historisë.
Libri i Boyne ka të bëjë me një miqësi midis djalit të një komandanti të Aushvicit dhe një djali hebre të burgosur në kampin nazist të përqendrimit. Botuar në vitin 2006, ai ka shitur më shumë se 11 milionë kopje në mbarë botën. Një version filmik u realizua në vitin 2008.
Raporti i qendrës thoshte: “Ndërsa shumica e të rinjve që morën pjesë në studim e njohën narrativën si një vepër fiksioni dhe shumë ishin në gjendje të identifikonin dhe kritikonin pabesueshmëritë dhe pasaktësitë e saj më të dukshme historike, ata megjithatë e karakterizuan në masë të madhe si “realiste” dhe /ose ‘i vërtetë’.”
Ai shtoi se shumë studentë, pasi studiuan historinë, arritën në përfundime që “kontribuuan në mënyrë të konsiderueshme në një nga keqkuptimet më të fuqishme dhe problematike të kësaj historie, se ‘gjermanët e zakonshëm’ mbanin pak përgjegjësi dhe në përgjithësi ishin ‘shpërlarës truri’ ose përndryshe krejtësisht injorantë dhe mizorë”.
Ndër komentet e mësuesve të mbledhur gjatë hulumtimit ishin, “nxënësit vijnë tek ne dhe fjalë për fjalë mendojnë se Holokausti është djali me pizhame me vija”; “Ata vijnë me … ide që askush nuk i dinte për Holokaustin, se njerëzit ishin plotësisht në errësirë për të”; dhe “Atyre u vjen keq për gardianin gjerman”.
Stuart Foster, drejtori ekzekutiv i qendrës, tha se ai nuk kishte kritika ndaj Boyne për veprën e tij artistike, por përdorimi i romanit në mësimet rreth një ngjarje historike mund të ishte problematik. “Në një epokë të lajmeve të rreme dhe teorive konspirative, është shumë shqetësuese që të rinjtë besojnë në mite dhe të kenë keqkuptime rreth Holokaustit.”
Boyne, i cili e ka mbrojtur më parë punën e tij nga kritika të ngjashme, tha për The Guardian: “Djali me pizhame me vija është nëntitulluar qëllimisht ‘Një përrallë’, një vepër fiksioni me një moral në qendër. Që në fillim, shpresoja se do të frymëzonte të rinjtë që të fillonin studimin e tyre për Holokaustin, i cili në rastin tim filloi në moshën 15-vjeçare dhe vazhdoi në dekadat që pasuan.
“Si romancier, besoj se letërsia artistike mund të luajë një rol të vlefshëm në prezantimin e temave të vështira te lexuesit e rinj, por detyra e mësuesit është t’u bëjë përshtypje nxënësve se ekziston një hapësirë legjitime midis imagjinatës dhe realitetit. Megjithatë, duke u lidhur me personazhet e mi qendrorë, duke u kujdesur për ta dhe duke dashur që t’u vijë asnjë e keqe, lexuesi i ri mund të mësojë ndjeshmërinë dhe mirësinë.
“Ndërsa asnjë vepër e trilluar nuk është pa të meta, unë mbetem jashtëzakonisht krenar për “Djali me pizhame me vija” dhe mirënjohës për miliona lexues që e kanë përqafuar atë gjatë 16 viteve të fundit./albeu.com
