Sa herë e keni kapur veten duke parë foto në rrjetet sociale dhe duke menduar se si njerëzit e tjerë mund të menaxhojnë gjithçka, të kenë jetën e tyre në rregull pavarësisht detyrimeve të pafundme, ndërsa ju duket se po mbyteni në një lugë ujë?
Ti mendon se ata kanë ndihmë, më shumë para, komoditet kohe, në momentin që po lutesh për ca kohë tënde dhe po numëron mbrapsht deri në monedhën e fundit për t’ia dalë mbanë.
“Edhe unë po të kisha një ekip që të më bënte foto dhe të isha në palestër gjatë gjithë ditës do të dukesha i ri dhe do të kisha një trup më të mirë”, “Shko në një shkollë më të mirë dhe bëj takime”, sikur shumë mendime të ngjashme të të vënë në mendje një proces krahasimi me njerëzit që njihni shumë pak.
Kur truri juaj shkon në këtë gjendje, asgjë pozitive nuk mund të dalë lehtësisht. Krahasimi fillon me autokritikën dhe zhvillohet në kritikë të ashpër ndaj historisë së dikujt tjetër. Lulëzon në thjeshtimin dhe elementët e turbullt dhe kthehet lehtësisht në komente të hidhura e xhelozi, që nxjerrin çdo gjë, veçse ndjenja të bukura.
Ndër të tjera, krahasimi “vret” aftësinë tonë për të treguar dhembshuri.
Krahasimi na lejon të krijojmë një “narrativë” të tërë në mendjen tonë për dikë që e kemi parë vetëm në mediat sociale ose me të cilin mezi kemi folur. Perceptimi ynë për këtë tjetrin nuk është kurrë realiteti i tij i saktë. Ai bazohet në besimet që kemi përvetësuar për atë që është e dëshirueshme dhe e mirë, çfarë është e papërshtatshme dhe çfarë është e keqe. Ajo që ne shohim nuk është ajo që është në të vërtetë.
Krahasimi si vlerë
Kur lejojmë që vlera jonë të përcaktohet me anë të krahasimit, ne e shohim botën përmes një lente gjykuese dhe të hapur. Ne i vlerësojmë të gjithë ekskluzivisht me bindjet tona “të mbyllura” për suksesin, bukurinë, lumturinë. Këto besime në vend që të na çojnë më tej, “përbëhen” vetë dhe bëhen matës i vlerës sonë.
Marrëdhëniet dhe miqësitë tona maten nga një këndvështrim (teorikisht) objektiv. Suksesi ose dështimi në karrierën tonë shfaqet vetëm përmes kritikave të të tjerëve. Ne fillojmë të besojmë gënjeshtra për vlerën tonë, të cilat janë ndërtuar nga standarde fluide dhe subjektive.
Nuk ka gjë të tillë si ‘bukuri objektive’ ose ‘sukses objektiv’. Idetë që gjykojmë bazohen në një nivel sipërfaqësor ndërveprimesh dhe takimesh kalimtare. Kur e kthejmë njohurinë tonë minimale dhe sipërfaqësore për të tjerët në variabla për vlerën dhe përpjekjen e tyre, ne e thjeshtojmë ekzistencën e tyre dhe ekzistencën tonë – e cila në thelb është komplekse.
Është tepër e vështirë të urresh apo gjykosh dikë që e njeh kaq ashpër. Është shumë e vështirë ta fshish atë kur ke një marrëdhënie më të ngushtë me të, kur e kupton dhe e njeh rrugën e tij dhe si ka arritur të jetë ky që është sot.
Kriteret personale që çojnë në krahasim
Standardet strikte që mbajmë për veten dhe të tjerët do të çojnë vetëm në xhelozi, zili dhe pakënaqësi. Këto standarde nuk janë matës të suksesit. Janë gënjeshtra që na lejojnë të përcaktojmë vlerën tonë.
Vetëm për shkak se dikush ka arritur më parë diçka që ju keni shpresuar të bëni, nuk do të thotë domosdoshmërisht se ai është më i mirë, më i bukur ose më i zgjuar se ju.
Ne duhet të hedhim poshtë përkufizimin e këtyre fjalëve dhe mbi të gjitha konceptin e objektivitetit, kudo që i referohet – karakterit, pamjes së jashtme ose aftësisë së dikujt për të bërë diçka ndryshe.
Nëse do të ishim plotësisht të sinqertë, atëherë do të zbulonim se këndvështrimi i një personi për suksesin është shumë i ndryshëm nga ai i një tjetri. Do të mësojmë se disa njerëz i shohin disa tipare shumë të bukura, ndërsa disa të tjerë i perceptojnë tipare të tjera si shumë të bukura.
Lajmi i mirë është se krahasimi është një “betejë e zakonshme” në botën e sotme, e cila është kaq e largët dhe kaq e lidhur në të njëjtën kohë, ndërkohë që duket se “drejtohet” nga rrjetet sociale. E keqja është se nuk do të largohet sepse kemi mësuar se sa e rrezikshme mund të bëhet.
Krahasimi si rezultat i mungesës së vetëbesimit
Nevoja jonë për krahasim nxjerr në pah mungesën e vetëbesimit. Duke kritikuar të tjerët, ne ndërtojmë një mbrojtje që na mban të sigurt dhe larg punës së vështirë për të pranuar veten.
Nëse angazhohemi për një pikëpamje më të dhembshur për veten, ne do të rrisim gjithashtu aftësinë tonë për t’i parë të tjerët me pranim dhe dhembshuri më të madhe. Kur mund ta shohim veten me dashuri, atëherë do t’i shohim më lehtë të tjerët me të njëjtën lente.
Ne do të jemi më në gjendje të shohim të mirat dhe të këqijat tek njerëzit, dritën dhe errësirën e tyre. Ne do të jemi në gjendje t’i duam anët tona komplekse pa turp.
Duhet kohë dhe këmbëngulje për të mësuar se si të krahasohen. Por sa më shumë të fillojmë këtë rrugëtim, aq më shumë do të zbulojmë se nuk kemi qenë kurrë vetëm, edhe në momentet kur dyshonim në vetvete.
Mund t’i drejtohemi tjetrit në solidaritet dhe të zgjedhim dashurinë. Për të inkurajuar dhe mbështetur njëri-tjetrin, edhe në kohë dyshimi. Ne mund të kultivojmë pranimin dhe t’ia shprehim atë kujtdo me të cilin kemi kontakt.