Prestigjiozja britanike BBC i ka bërë jehonë lajmit të ndërprerjes së marrëdhënieve Shqipëri-Iran, pas sulmit kibernetik në platformat online të qeverisë.
Shqipëria ka ndërprerë marrëdhëniet diplomatike me Iranin dhe ka urdhëruar stafin e ambasadës iraniane të largohet, duke e akuzuar atë për orkestrimin e një sulmi të madh kibernetik.
Kryeministri Edi Rama tha se një hetim kishte gjetur “prova të pakundërshtueshme” se Irani “angazhoi katër grupe për të kryer sulmin ndaj Shqipërisë” më 15 korrik.
Hakerët u përpoqën të paralizojnë shërbimet publike, të fshijnë dhe vjedhin të dhënat e qeverisë dhe të nxisin kaos, shtoi ai.
Rama e përshkroi përgjigjen e Shqipërisë si “ekstreme… por tërësisht të detyruar mbi ne”.
Shtetet e Bashkuara thanë se dënonin me forcë sulmin kibernetik ndaj një aleati të NATO-s dhe u zotuan se do ta mbajnë Iranin përgjegjës për veprimet që kërcënojnë sigurinë e Shqipërisë dhe “vendosin një precedent shqetësues për hapësirën kibernetike”.
Nuk kishte asnjë koment të menjëhershëm nga qeveria iraniane. Por marrëdhëniet mes Tiranës dhe Teheranit kanë qenë të tensionuara që kur Shqipëria ofroi azil për mijëra disidentë iranianë.
Rama tha në një deklaratë televizive se qëllimi i grupeve të hakerëve ka qenë “shkatërrimi i infrastrukturës dixhitale të qeverisë së Republikës së Shqipërisë, si dhe vjedhja e të dhënave dhe komunikimeve elektronike të sistemeve qeveritare”.
Por ai shtoi: “Sulmi në fjalë nuk i arriti qëllimet e veta. Të gjitha sistemet u kthyen plotësisht në funksion dhe nuk pati asnjë fshirje të pakthyeshme të të dhënave.”
Megjithatë, kryeministri tha se vendimi i qeverisë shqiptare për të ndërprerë marrëdhëniet diplomatike me Iranin ishte “në proporcion me seriozitetin dhe rrezikun që sjell sulmi kibernetik”.
Zëdhënësja e Këshillit të Sigurisë Kombëtare të SHBA-së, Adrienne ëatson, tha se ekspertët amerikanë kishin arritur gjithashtu në përfundimin se Irani “ka kryer këtë sulm kibernetik të pamatur dhe të papërgjegjshëm” dhe se ishte “përgjegjës për operacionet e mëvonshme të hakerave dhe rrjedhjeve”.
Sjellja e Iranit, paralajmëroi ajo, “shpërfill normat e sjelljes së përgjegjshme të shtetit në kohë paqeje në hapësirën kibernetike”, duke përfshirë atë për të përmbajtur nga dëmtimi i infrastrukturës kritike që ofron shërbime publike.
Në fillim të këtij muaji, firma amerikane e sigurisë kibernetike Mandiant tha se kishte arritur në përfundimin “me besim të moderuar” se një ose shumë aktorë kërcënimi që kanë vepruar në mbështetje të qëllimeve iraniane” ishin të përfshirë në sulm.
Mandiant vuri në dukje se ndërprerja kishte ardhur disa ditë përpara fillimit të një konference në qytetin shqiptar Manez, i cili ishte i lidhur me grupin opozitar iranian në mërgim Mujahideen-e-Khalq (MEK). Eventi u shty më pas pas paralajmërimeve për kërcënime “terroriste”.
Firma citoi gjithashtu një video që shfaq lejet shqiptare të qëndrimit të anëtarëve të supozuar të MEK-ut, e cila u postua në kanalin Telegram të përdorur nga një grup i quajtur “HomeLand Justice” për të pretenduar kreditimin për sulmin kibernetik.
Ai tha se një mostër ransomëare përfshinte gjithashtu tekstin: “Pse taksat tona duhet të shpenzohen për përfitimin e terroristëve të DURRESIT?” Manez është një qytet në qarkun e Durrësit dhe është vendndodhja e një kampi ku rreth 3,000 anëtarë të MEK janë lejuar të jetojnë që nga viti 2013 me kërkesë të SHBA dhe Kombeve të Bashkuara.
“Kjo është ndoshta përgjigja më e fortë publike ndaj një sulmi kibernetik që kemi parë ndonjëherë,” tha John Hultquist, zëvendëspresident i inteligjencës i Mandiant, pas njoftimit të Shqipërisë.
Ai shtoi se sulmi ishte “një kujtesë se ndërsa aktiviteti kibernetik më agresiv iranian është përgjithësisht i përqendruar në rajonin e Lindjes së Mesme, ai nuk është aspak i kufizuar në të”.
Hultquist paralajmëroi gjithashtu se ajo tregonte se sistemet kryesore kritike të qeverisë në vendet e NATO-s ishin “të cenueshme dhe nën sulm”.
