Një vend dikur i njohur për naftën dhe fushat e gjera me kullota, Kazakistani po përpiqet të rishpikë veten si fuqia dixhitale e Azisë Qendrore.
Me një strategji ambicioze të mbështetur nga inteligjenca artificiale, qeverisja dixhitale dhe asetet kriptografike, vendi synon të shkëputet nga varësia prej lëndëve të para dhe të pozicionohet në qendër të transformimit teknologjik rajonal.
“Kam vendosur detyrën strategjikisht të rëndësishme të transformimit të Kazakistanit në një vend dixhital të plotë brenda tre viteve,” deklaroi Presidenti Kassym-Jomart Tokayev në fjalimin e tij publik në shtator.
Një ligj dhe një kod dixhital
Astana është gjithashtu në proces hartimi të një Kodi Dixhital, që synon të garantojë qeverisje transparente dhe mbrojtje të fortë të të dhënave.
Në të njëjtën kohë, është propozuar një ligj i posaçëm për inteligjencën artificiale, i cili do të rregullojë sistemet me “rrezik të lartë” dhe do të kërkojë etiketimin e përmbajtjes së krijuar nga IA.
“Nuk duhet të lejojmë që normat etike të mbeten pas këtij evolucioni të shpejtë,” paralajmëroi Tokayev në fjalimin e tij në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së, duke përputhur qasjen e Kazakistanit me atë të Bashkimit Evropian për përdorim të përgjegjshëm të teknologjisë.
Nga e-Qeverisje në AI-Qeverisje
Kazakistani tashmë është ndër vendet me shërbimet publike më të dixhitalizuara në rajon: mbi 92% e transaksioneve kryhen online, ndërsa pagesat me para fizike po bëhen përjashtim.
Qeveria tani synon të kalojë nga e-Qeverisja në AI-Qeverisje, duke përfshirë inteligjencën artificiale në proceset vendimmarrëse dhe administrative.
Në fushën financiare, vendi po zgjerohet drejt përdorimit të monedhës kombëtare dixhitale – tenge dixhitale, e cila tashmë përdoret për projekte të financuara nga Fondi Kombëtar.
Për më tepër, është themeluar Fondi Shtetëror i Aseteve Dixhitale, që do të shërbejë si rezervë për asetet kripto dhe dixhitale të shtetit.
Universiteti dhe superkompjuteri i së ardhmes
Në përpjekje për të ndërtuar një bazë të fortë njerëzore për këtë revolucion teknologjik, Tokayev njoftoi krijimin e një universiteti kërkimor për inteligjencën artificiale.
Qendra ndërkombëtare Alem.ai, e lançuar më 2 tetor, do të drejtojë tranzicionin drejt politikave të bazuara në analiza të avancuara të të dhënave dhe parashikime me IA.
Këtë verë, Kazakistani prezantoi superkompjuterin më të fuqishëm në Azinë Qendrore, me një të dytë në zhvillim, që do të mbështesë trajnimin e modeleve të inteligjencës artificiale dhe zhvillimin e shërbimeve publike të automatizuara.
Sovranitet dixhital në një botë shumëpolare
Pozicioni gjeopolitik i Kazakistanit — midis Kinës, Rusisë dhe Evropës — e bën tranzicionin e tij dixhital veçanërisht të ndjeshëm.
Vendi po ndjek një politikë shumëvektoriale, duke mirëpritur firmat perëndimore të të dhënave, duke bashkëpunuar me studiuesit kinezë dhe njëkohësisht duke ndërtuar ekosistemin e vet të inteligjencës artificiale.
Kështu, Kazakistani po përpiqet të bëhet qendra dixhitale e Euroazisë, duke ndërtuar një identitet të ri kombëtar në një epokë ku teknologjia po përcakton kufijtë e rinj të fuqisë globale
