Nga media ekuadoriane Deunanoticias
Ata mbërrijnë në Ekuador si biznesmenë të mëdhenj, por në vendin e tyre janë në listën e më të kërkuarve. Hanë anëtarë të mafias nga Shqipëria, të cilët i shohin kufijtë dhe portet detare të Ekuadorit si një mundësi për të dërguar drogë në Evropë dhe Amerikën Latine.
Ky biznes i paligjshëm çon në konfrontime me bandat e tjera kriminale, të cilat përfundojnë në vrasës. Një nga ngjarjet e ndodhura së fundmi në qytetin e Buenos Aires ishte vrasja e të huajit shqiptar Ergys Dashi, në raportet e vendit tonë u fol vetëm se një i huaj u vra në një restorant nga një subjekt që hyri në vend me një buqetë me trëndafila, por shtypi ndërkombëtar raportoi se ai ishte anëtar i mafies shqiptare i cili kërkohej në disa vende për disa krime.
Dashi u arrestua në Itali më 18 shtator 2014 pasi ishte një nga krerët e një organizate kriminale në vendin e tij, pavarësisht se mbërriti në Ekuador pa u hetuar nga policia.
Porti kryesor ka qenë një nga sektorët ku operojnë më së shumti trafikantët e huaj të drogës. Vitet e fundit ka pasur disa vdekje të stilit të goditjes dhe madje edhe arrestimeve.
Në vitin 2009, Arbër Çekaj, ‘sipërmarrës’ që themeloi një firmë eksporti bananesh në Ekuador. Ai e përdori biznesin për të fshehur lëndët narkotike në anije mallrash, sipas një hetimi të përbashkët nga Plani V i Ekuadorit dhe Projekti i Bosnjës për Informacionin mbi Korrupsionin dhe Krimin e Organizuar (Occrp).
Përmes 18 kompanive ekuadoriane, Çekaj eksportonte banane në vendin e tij me kokainë. Tre nga këto biznese kishin një histori të lëvizjes së drogës në kontejnerë. Shqiptari vazhdoi biznesin e tij, pavarësisht se kishte një urdhër arresti në Ekuador që prej vitit 2015.
Policia shqiptare ka lëshuar një urdhër-arresti ndaj Çekajt, ku ai u arrestua në vitin 2018 në Gjermani dhe u ekstradua muaj më vonë në vendin e tij. Aktualisht ai përballet me 15 deri në 20 vite burg.
Shqipëria, e vendosur në Evropën Juglindore, pavarësisht largësisë së saj nga Amerika Latine, ka aleanca me disa kartele, duke përfshirë ato nga Kolumbia, dhe në dy dekadat e fundit Ekuadori.
Mafia shqiptare mbërriti në vend afërsisht në vitin 2001, në të njëjtin vit të veprimtarisë së saj të paligjshme i ashtuquajturi “Operacioni Udhëtim”, nga Administrata e Shteteve të Bashkuara për Ndjekjen e Drogës (DEA) arrestoi 3 të përfshirë në trafikun e drogës.
Në vitin 2014 u dha alarmi për rrjetet e drogës nga shqiptarët dhe mafiozët e tjerë europianë. Operacioni ballkanik u ndërmor së bashku me prokurorin Cesar Peña, ku u sekuestruan 400 kilogramë kokainë dhe marihuanë. Gjithashtu janë arrestuar edhe 7 persona, mes tyre shqiptar dhe një nga Kosova.
Në vitin 2017, një burrë u qëllua në qendër të Guayaquil dhe në 2018 një subjekt tjetër u gjet në një fushë në periferi të qytetit të Buenos Aires. Një tjetër ngjarje e ndodhur në fund të vitit 2020 ishte edhe ai shqiptar Adriatik Tresa, ku u godit me plumba në shtëpinë e tij. Shtatë burra kanë hyrë dhe njëri prej tyre ka qëlluar 6 herë jashtë vendit, i cili që nga viti 2013 është hetuar për pastrim parash, armë, drogë, madje edhe për vdekjen e gazetarit Fausto Valdiviezo. Në total kanë qenë 4 të huaj me kombësi shqiptare që kanë qenë viktima të atentatorëve me pagesë.
Sipas Nënsekretarit Kombëtar të Migracionit, Fausto Olivo, në 2019-ën në Ekuador hynë 20 shqiptarë në muaj, në 2021-n 18 dhe deri më tani në 2022-n janë 16. Të huajt shqiptarë konsiderohen nga Policia dhe Qeveria si migracion i rrezikshëm.
Nisur nga këto fakte, kryebashkiaku i Guayaquil, Cynthia Viteri, njoftoi se do të paraqesë një projektligj në Asamblenë Kombëtare për të ndaluar hyrjen në Ekuador të të huajve me të kaluar gjyqësore.