Rritja e çmimeve të apartamenteve nuk duket se ka ndër mend të ndalet. Pritshmëritë e sipërmarrësve të sektorëve të ndërtimit janë që shtrenjtimi do të vazhdojë në muajt në vijim.
Në vrojtimin e Biznesit që bëhet rregullisht me sipërmarrjet nga Banka e Shqipërisë, subjektet e ndërtimit u pyetën për pritshmëritë e tyre për çmimet:
Si prisni të ndryshojnë çmimet që ju do të vendosni gjatë 3 muajve të ardhshëm?
-1. Do të rriten
-2. S’do të ndryshojnë
– 3. Do të bien
Balanca e përgjigjeve për muajin prill ishte 45, dmth 45% më shumë subjekte të ndërtimit të anketuara mendojnë se çmimet do të rriten, në raport me ata që mendojnë të kundërtën. Ndonëse në rënie të lehtë në raport me muajin e mëparshëm (49.6), pritshmëritë për rritjen e çmimeve vijojnë të mbeten afër niveleve maksimale historike (shiko grafikun: Si prisni të ndryshojnë çmimet që ju do të vendosni gjatë 3 muajve të ardhshëm?).
Të kontaktuar nga “Monitor” ndërtuesit japin si arsye kryesore për shtrenjtimin e pritshëm, rritjen e ndjeshme të lëndëve të para. Arben Dervishi, sekretar i Shoqatës së Ndërtuesve tha se “Kostot e ndërtimit janë shtrenjtuar nga rritja e çmimeve te materialeve të ndërtimit. Rritja më e madhe ka qenë për hekurin me 80 deri 90% më shumë se vjet. Shpenzimet për hekurin janë rritur 30 deri 40 euro për metër katror ndërtimi. Rritje të çmimeve ka edhe për materialet e tjera të ndërtimit, si: betoni, çimento, dyer dhe dritare alumini. Rritje të larta të çmimeve ka pasur edhe të materialeve që përdoren për instalimet elektrike. Për disa materiale me përbërje bakri rritja e çmimit shkon edhe 2 deri 3 herë e lartë.
Te shtrenjtimi i kostove ka ndikuar edhe rritja e pagave për specialistët dhe punëtorët e ndërtimit, jo vetëm për shkak të rritjes të pagës minimale, por për mungesën e lartë për punonjës në këtë sektor. Aktualisht sektori i ndërtimit po vuan mungesë të theksuar për gjetjen e punëtorëve dhe specialistëve. Fenomeni është thelluar që me hapjen e ekonomisë nga pandemia, ku shumë punëtorë punojnë me sezone në Kroaci, Itali dhe Gjermani. Aktualisht një specialist pllakash kërkon pagesë 2 deri 3 herë më shumë se më parë, ndërsa pagesat ditore të punonjësve variojnë nga 2,000 deri 2,500 lekë nga 1,500 lekë që ishin.
Në këtë situatë është e domosdoshme që shteti të rinovojë menjëherë manualin e çmimeve të ndërtimit. Pritet gjithashtu të hartohet një udhëzim për njohjen e çmimit të hekurit nëpërmjet faturave fillestare të blerjes, për shkak të rritjes të lartë të çmimit të tij.
Arben Dervishi nga shoqata e ndërtuesve thotë se kostoja e ndërtimit për apartamentet në periferi ka arritur 600 euro/m2 nga 400 euro që ishte më parë, për shkak të shtrenjtimit të lëndëve të para.
“Kostoja e ndërtimit për objekte në zonat periferike nga 400 euro ka arritur 600 euro/m2. Kësaj kostoje në çmimet e shitjes i shtohen edhe taksat e bashkisë që zëne 11% te vlerës se shitjes te apartamentit, dhe të pronarit të truallit nga 35 deri 50%”, pohon ai.
Sipas tij kostoja e ndërtimit për apartamentet e qendrës është më e larta, ndërsa për ndërtimin e kullave kostoja rritet më tepër edhe nga fasadat e larta.
“Kullat e ngritura në qendër janë projektuar nga arkitektë të huaj, ku përveç cilësisë të punimeve i është kushtuar mjaft rëndësi edhe cilësisë të fasadës. Kostot për fasadat e kullave shkojnë 1,000 deri 2,000 euro për metër katror për shkak të lartësisë. Kostoja e fitimit për këto ndërtime nuk është shumë e larta, pasi investimet shtrihen për një kohë shumë të gjatë, ka kulla që ndërtimi i tyre zgjat edhe deri në 10 vjet. Duke qenë një ndërtim i shtrirë në kohë kaq të gjatë edhe shpenzimet janë më të mëdha, ndërsa norma e fitimit nuk është shumë e lartë, por ka edhe shpenzime të padeklaruara. Kostoja për fasadat e apartamenteve në qendër arrin deri 500 euro për metër katror”.
Më herët, Banka e Shqipërisë bëri të ditur se çmimet e banesave kanë vijuar rritjen edhe në vitin 2021. Sipas Bankës së Shqipërisë, Indeksi Fischer i çmimit të banesave u rrit me 8.4%% krahasuar me gjashtëmujorin e parë dhe me 9% me bazë vjetore. Ky ndryshim tregon se, sidomos gjatë gjysmës së dytë të vitit 2021, rritja e çmimeve të banesave në vend është përshpejtuar ndjeshëm. Megjithatë, duke iu referuar vrojtimit periodik të Bankës së Shqipërisë, rritja vjetore e çmimit të banesave rezultoi më e ngadalësuar, krahasuar me nivelin 11.3% të vitit 2020.
Sipas të dhënave të tjera nga Keydata. Një indeks privat nga shoqëria Çelësi sh.p.k me mbështetjen e BERZH, rritja e çmimeve të pasurive të paluajtshme në kryeqytet ka vijuar edhe në tremujorin e parë të këtij viti.
Në tremujorin e parë 2022, çmimet mesatare përllogariten në 1,143 Euro/m2, me një rritje prej 3.2% në krahasim me fundin e vitit të kaluar. Në zonën brenda unazës çmimet po arrijnë mesatarisht 1,300 Euro/m2. Në zonën e Bllokut, çmimet i kanë kaluar 1,600 euro/m2. Edhe jashtë zonës së Unazës, mesatarisht një apartament kushton rreth 1 mijë euro/m2./monitor
