Kartelet meksikane që fillimisht prodhonin dhe tregtonin marihuanë dhe transportonin kokainën që vjen nga Kolumbia, kryesisht nga Meksika në Shtetet e Bashkuara, janë shumë larg grupeve kriminale që tani menaxhojnë tregun transnacional të drogës. Tregu i ri kriminal i përbërë nga droga sintetike, metamfetamina dhe fentanil tashmë kanë zhvendosur tregun tradicional të drogës në mesin e amerikanëve veriorë dhe kanë filluar të depërtojnë te të varurit në mbarë botën.
Antonio María Costa, Drejtor Ekzekutiv i UNODC-së theksoi: “ Krimi i organizuar është diversifikuar, është bërë global dhe ka arritur përmasa makroekonomike: mallrat e paligjshme vijnë nga një kontinent dhe trafikohen në një tjetër dhe tregtohen në një të tretë. Mafiat janë vërtet një problem transnacional sot: një kërcënim sigurie, veçanërisht në vendet e varfra dhe konfliktuale, krimi po nxit korrupsionin , po depërton në biznes dhe politikë dhe po pengon zhvillimin. Po minon qeverisjen duke fuqizuar ata që veprojnë jashtë ligjit”.
Për kartelet meksikane, burimet e reja të të ardhurave dhe rritja e produkteve të ofruara, gjeneruan një rritje të konsiderueshme të fitimeve të tyre dhe një zgjerim të madh territorial në aktivitetet e tyre. Jo vetëm që tregu meksikan u mbyll, por horizontet e tij u hapën drejt Evropës përmes Spanjës dhe më pas me Italinë. Aktualisht mafia shqiptare ka prezencë në Meksikë dhe është e lidhur me CS dhe CJNG , për pastrim parash. Investimi i saj është i fokusuar, ndër aktivitete të tjera, në kazino dhe bastesh.
Paratë e pastruara mbërrijnë në Meksikë për të financuar veprimtarinë e grupeve kriminale; dhuna, vrasjet dhe zhdukja e njerëzve në Meksikë lidhen drejtpërdrejt me këto burime të marra nga grupet kriminale. Mafia shqiptare karakterizohet nga gjaknxehtësia dhe me përgatitje ushtarake, pozicioni i saj gjeografik është strategjik, ata dominojnë rrugën mijëravjeçare ballkanike.
Meksika nuk duhet të lejojë që këto mafia ndërkombëtare të vendosen në territor dhe të vazhdojnë të financojnë veprimtarinë kriminale të grupeve kriminale vendase, pasi në atë masë dhuna dhe krimi do të rritet në vend. Veprimet e fundit të SEDENA dhe SEMAR janë rruga e treguar dhe për shkak të rrjedhjeve të grupit Guacamaya ne kemi mundur të zbulojmë se SEDENA tashmë po ndjek këto grupe kriminale; kërcënimi është i rëndë dhe sfida e madhe.
Kartelet shqiptare dhe meksikane investojnë paratë e tyre të paligjshme në veprimtari të ligjshme dhe me fitimet e pastruara hyjnë në ekonominë kombëtare dhe vazhdojnë të financojnë veprimtarinë e tyre. Të vazhdosh të shohësh kartele me stereotipin që kanë gjeneruar serialet televizive është një gabim i rëndë, ato duhen parë si sipërmarrje të mëdha kriminale që kërkojnë të zgjerojnë aktivitetin e tyre dhe të maksimizojnë fitimet e tyre.
Shqipëria është në listën gri të FATF, ndërsa Meksika jo, ndaj për të përballuar këtë krim kërkohet shumë punë e koordinuar nga shoqëria dhe të tre nivelet e qeverisjes, me angazhime konkrete nga shoqëria civile dhe nga autoritetet. Krijimi i qartë politika publike dhe një politikë kriminale që përballet realisht me fenomenin kriminal që na pushton.