Departamenti Amerikan i Shtetit ka analizuar përpjekjet e Shqipërisë për luftën kundër terrorizmit në raportin e publikuar së fundi. Në të thuhet se Shqipëria ka vijuar përpjekjet kundër terrorizmit në vitin 2022, duke riatdhesuar 13 shtetas të saj nga kampi i al-Hol në Siri. Raporti po ashtu thekson faktin se Shqipëria kërcënohet nga terrorizmi, pasi ka përpjekje nga organizata të huaja terroriste për të radikalizuar të rinjtë shqiptarë.
“Por, korrupsioni dhe pengesat për ndarjen e informacionit ndërmjet agjencive qeveritare, koordinimi i pamjaftueshëm brenda agjencive dhe një sistem i dobët gjyqësor vazhduan të pengojnë përpjekjet e zbatimit të ligjit të Shqipërisë në të gjitha nivelet, përfshirë ato që lidhen me luftën kundër terrorizmit. Vazhdoi zbatimi i reformave të thella në sektorin e drejtësisë. Verifikimi i 800 gjyqtarëve dhe prokurorëve të Shqipërisë për korrupsion, kompetencë dhe lidhje me krimin e organizuar ishte 75% i përfunduar në fund të vitit”, thuhet më tej.
RAPORTI
Shqipëria vazhdoi mbështetjen e saj të fortë për përpjekjet ndërkombëtare kundër terrorizmit në vitin 2022, duke riatdhesuar 13 shtetas të saj nga kampi i personave të zhvendosur al-Hol në Siri dhe duke u angazhuar në procesin e riintegrimit dhe rehabilitimit të tyre gjatë gjithë vitit. Vendi ka miratuar strategji kombëtare kundër terrorizmit dhe ekstremizmit të dhunshëm (CVE) deri në vitin 2025 dhe po rishikon strategjinë e CVE. Kërcënimi i terrorizmit në Shqipëri konsiston në përpjekjet e organizatave të huaja terroriste për të radikalizuar të rinjtë shqiptarë.
Incidentet terroriste për vitin 2022:
Nuk ka pasur incidente terroriste të raportuara në Shqipëri në vitin 2022. Legjislacioni, Zbatimi i Ligjit dhe Siguria Kufitare: Në Shqipëri është e paligjshme të bashkohesh me një organizatë terroriste, të ofrosh dhe të marrësh pjesë në trajnime lidhur me terrorizmin, të ofrosh mbështetje materiale (përfshirë financimin) për një organizatë terroriste dhe të marrësh pjesë në një ushtri të huaj.
Njësia Kundër Terrorizmit e Policisë së Shtetit (CTU) ka punuar ngushtë me agjencitë amerikane për të harmonizuar përpjekjet e qeverisë shqiptare për CT me ekspertizën dhe burimet e SHBA-së, duke siguruar që qeveria shqiptare të zhvillojë aftësi të përqendruara CT. Njësia Kundër Terrorizmit e Policisë së Shtetit mori trajnime dhe pajisje të gjera gjatë gjithë vitit nga programi i Asistencës kundër Terrorizmit të Departamentit të Shtetit.
Prokuroria e Posaçme për Krimin e Organizuar dhe Korrupsionin ka akuzuar dy persona për nxitje dhe propagandë në favor të organizatës terroriste ISIS, bazuar në hetimet e kryera nga Njësia Kundër Terrorizmit e Policisë së Shtetit. Në dhjetor, Gjykata Speciale për Krimin e Organizuar dhe Korrupsionin dënoi një shtetas iranian me 15 vjet burg për përgatitjen e akteve terroriste.
Më 28 maj, Shqipëria riatdhesoi me sukses 13 shtetas nga kampet e zhvendosura në Siri. Qendra CVE e qeverisë shqiptare drejtoi rehabilitimin dhe riintegrimin e këtyre individëve dhe koordinoi përpjekjet e ministrive të ndryshme, donatorëve ndërkombëtarë, anëtarëve të shoqërisë civile dhe organizatave joqeveritare për të mbështetur këto përpjekje. Ky ishte riatdhesimi i dytë në një periudhë një vjecare të kryer nga autoritetet shqiptare, për 38 gra dhe fëmijë të riatdhesuar.
Por, korrupsioni dhe pengesat për ndarjen e informacionit ndërmjet agjencive qeveritare, koordinimi i pamjaftueshëm brenda agjencive dhe një sistem i dobët gjyqësor vazhduan të pengojnë përpjekjet e zbatimit të ligjit të Shqipërisë në të gjitha nivelet, përfshirë ato që lidhen me luftën kundër terrorizmit. Vazhdoi zbatimi i reformave të thella në sektorin e drejtësisë. Verifikimi i 800 gjyqtarëve dhe prokurorëve të Shqipërisë për korrupsion, kompetencë dhe lidhje me krimin e organizuar ishte 75% i përfunduar në fund të vitit.
Shqipëria është zotuar të rrisë sigurinë e saj kufitare dhe përpjekjet e kontrollit për të ndaluar terroristët, me mbështetjen e ekspertëve dhe programeve të SHBA. Shërbimet e zbatimit të ligjit shqiptar bashkëpunojnë gjerësisht me INTERPOL-in dhe organe të tjera ligjzbatuese ndërkombëtare. Shqipëria vazhdon punën për zbatimin e rezolutës 2396 të Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara lidhur me Informacionin e Avancuar të Pasagjerëve dhe të dhënat e Emrave të Pasagjerëve dhe krijoi një Njësi të Informacionit të Pasagjerëve me mbështetjen e Shteteve të Bashkuara. Shqipëria mbështet një sistem të mbikëqyrjes së sigurisë portuale për të zbatuar kërkesat sipas Kodit Ndërkombëtar të Sigurisë së Anijeve dhe Porteve të Organizatës Ndërkombëtare Detare.
Kundër Financimit të Terrorizmit:
Shqipëria është anëtare e MONEYVAL (Komiteti i Ekspertëve për Vlerësimin e Masave Kundër Pastrimit të Parave dhe Financimit të Terrorizmit). NjIF e saj, Drejtoria e Përgjithshme për Parandalimin e Pastrimit të Parave, është anëtare e Grupit Egmont. Shqipëria mbeti në “listën gri” të FATF në vitin 2022.
Në vitin 2022, FATF raportoi se Shqipëria ndërmori hapa drejt përmirësimit të regjimit të saj Kundër Pastrimit të Parave dhe Financimit të Terrorizmit, duke përfshirë finalizimin e regjistrimit të pasurive të paluajtshme, përfundimin e një projekti afatgjatë për të reduktuar ekonominë informale, duke rritur fokusin dhe përpjekjet të autoriteteve të zbatimit të ligjit dhe prokurorisë për zbatimin e të gjithë gamës së masave të sekuestros dhe konfiskimit, miratimin e një kuadri ligjor adekuat për shkeljet e detyrimeve të regjistrimit të shoqërive dhe organizatave jofitimprurëse dhe zbatimin e sanksioneve proporcionale dhe bindëse ndaj subjekteve që nuk kanë deklaruar pronarët e tyre përfitues në regjistrin brenda afatit. Në raportin e saj vijues të majit, Shqipëria vuri në dukje përparim në adresimin e mangësive të identifikuara të pajtueshmërisë teknike.
Kundër ekstremizmit të dhunshëm:
Qeveria e Shqipërisë ka një strategji kombëtare të CVE deri në vitin 2025 dhe ndaj ka hartuar një të re. Qendra Kombëtare e CVE koordinon dhe menaxhon programimin e CVE midis donatorëve ndërkombëtarë dhe kërkon të sigurojë që të gjitha ministritë të bashkëpunojnë në mënyrë efektive dhe të shmangin dyfishimin e përpjekjeve. Qendra Kombëtare e CVE koordinoi dhe menaxhoi pritjen, rehabilitimin dhe riintegrimin e të gjitha grave dhe fëmijëve të kthyer. Qendra Kombëtare e CVE është kërkuar për këshilla nga vende të tjera për shkak të sukseseve të saj me riintegrimin.
Ambasada në Tiranë mbështet përpjekjet e CVE me një gamë të gjerë programesh ndihme dhe angazhimesh diplomatike, duke përfshirë grupet e komunitetit lokal që identifikojnë dhe zbutin faktorët në themel të ekstremizmit të dhunshëm. Fondi Global i Angazhimit dhe Rezistencës së Komunitetit, në koordinim të ngushtë me Qendrën Kombëtare të CVE, financon tre organizata që punojnë në çështjet e CVE: Instituti për Demokraci dhe Ndërmjetësim, Linja e Këshillimit për Gratë dhe Terre des Hommes.
Departamenti i Shtetit mbikëqyri zbatimin e një granti të gjashtë të CVE për Komunitetin Mysliman Shqiptar, i cili përfshinte angazhimin e klerit islamik me të rinjtë në rrezik, prindërit e tyre dhe udhëheqësit qytetarë për t’i larguar të rinjtë nga radikalizimi drejt dhunës, si dhe informimin e tyre për parimet demokratike, të drejtat e njeriut, angazhimin qytetar dhe tolerancën.
Bashkëpunimi Ndërkombëtar dhe Rajonal:
Shqipëria është anëtare e Këshillit të Adriatikut, Këshillit të Evropës, NATO-s, Organizatës së Bashkëpunimit Islamik, OSBE-së, Këshillit të Bashkëpunimit Rajonal për Evropën Juglindore, Kombeve të Bashkuara dhe Qendrës Ndërkombëtare të Ekselencës për Kundërshtimin. Ekstremizmi i dhunshëm (Hedayah). Në vitin 2022, ajo vazhdoi të shërbente si anëtare jo e përhershme e Këshillit të Sigurimit të OKB-së. Zyrtarët shqiptarë të drejtësisë penale morën pjesë rregullisht në shoqata të ndryshme rajonale, konferenca dhe shkëmbime të tjera informacioni kundër terrorizmit.
