Princesha Elizabeth e Jorkut, e cila u lind më 21 prill 1926, dukej e pamundur të bëhej mbretëreshë e lëre më pastaj që të bëhej monarkja më jetëgjatë e Britanisë së Madhe.
Por, kur xhaxhai i tij Edward VIII abdikoi për t’u martuar me të divorcuarën amerikane, Wallis Simpson në 1936, babai i saj me shumë ngurrim u kurorëzua si mbret George VI dhe si vajza e tij e madhe u bë trashëgimtarja e fronit.
Në atë moment, fati i Elizabetës u vulos. Ajo ishte vetëm 25 vjeçe kur i erdhi lajmi, në një safari në Kenia, me bashkëshortin Philip, në shkurt 1952, se babai i saj kishte vdekur në gjumë.
Mbretëresha Elizabeth II është kthyer në një nga fytyrat më të famshme në botë duke udhëtuar pafund nëpër botë duke përfaqësuar vendin e saj.
“Unë deklaroj para të gjithëve se e gjithë jeta ime, e gjatë apo e shkurtër, do t’i kushtohet shërbimit tuaj dhe shërbimit të familjes sonë të madhe perandorake së cilës ne të gjithë i përkasim”, kishte theksuar ajo dikur në një fjalim në radio në Afrikën e Jugut në ditëlindjen e saj të 21-të.
E admiruar gjerësisht për vetëdisiplinën e pandërprerë dhe ndjenjën e detyrës, ajo ishte si një premtim të cilit i është besuar gjerësisht, duke u bërë monarkja britanike më jetëgjatë në histori, në vitin 2015, një nder që më parë e mbante stërgjyshja e saj, mbretëresha Victoria.
Gjatë mbretërimit të saj 70-vjeçar, mbretëresha Elizabeth ishte kreu i shtetit të rreth 15 vendeve të tjera të Komonuelthit, takoi 15 kryeministra të ndryshëm britanikë dhe priti liderë të ndryshëm botërorë si ish-presidentin e SHBA-së John F. Kennedy deri tek diktatori rumun Nikolae Ceashesku.
Me fustanet e saj monokromatike dhe kapelet e njëjta, ajo gjithashtu kryente qindra angazhime të profilit të lartë çdo vit duke përfshirë vizitën e më shumë se 600 organizatave bamirëse që ajo kishte në patronazh.
Pavarësisht jetës së saj në sytë e publikut, Elizabeth ka mbetur një enigmë për të gjithë, përveç familjes dhe miqve të saj të ngushtë, duke mos dhënë asnjëherë intervista apo duke lënë të kuptohet në publik për ndjenjat që fshiheshin nën fasadën e saj të përsosur.
Elisabeta ra në dashuri me Philip Mountbatten, bashkëshortin e saj të famshëm besnik, kur e pa për herë të parë në 1939, kur ai ishte 18 vjeç dhe ajo vetëm 13.
“Ajo nuk ka parë kurrë askënd tjetër. Ajo ishte e impresionuar prej tij që në fillim”, deklaruar një herë kushërira dhe e besuara e tij e ndjerë, Margaret Rhodes.
Por, fillimisht erdhi Lufta e Dytë Botërore, kur Filipi shërbeu në Marinën Mbretërore dhe Lilibet, siç njihej Elizabeth për familjen e saj, u evakuua me motrën e saj më të vogël Margaret për të siguruar sigurinë në Kështjellën Windsor pak jashtë Londrës.
Ndoshta ishte hera e vetme që mbretëresha jetonte diçka si një jetë normale.
Më 8 maj 1945, ajo dhe Margaret madje u lejuan të bashkoheshin me turmën e argëtuesve që festonin fundin e luftës në rrugët e Londrës, duke kaluar pa u vënë re nga turma brohoritëse jashtë Pallatit Buckingham.
Në atë kohë, prindërit e saj, mbreti George dhe mbretëresha Elizabeth, ende po e inkurajonin Elizabetën të merrte në konsideratë kërkuesit e tjerë të mundshëm.
Por, princesha e kishte zemrën për Filipin.
Ai mori atë që donte dhe çifti u martuan në nëntor 1947 në Westminster Abbey, me miliona njerëz që dëgjonin transmetimin e drejtpërdrejtë të radios.
BM ishte ende duke u rikuperuar nga lufta dhe martesa ishte një çështje relativisht e thjeshtë.
Nusja kishte veshur një fustan mëndafshi, për të cilin duhej të mblidhte kupona veshjesh, pasi materiali ishte i racionuar.
Martesa ishte e lumtur dhe gjatë 73 viteve të saj, çifti shpesh u fotografua duke qeshur së bashku.
Mbretëresha kishte “cilësinë e tolerancës me bollëk”, shpjegoi një herë Philip, ndërsa ai ishte, siç vuri në dukje dikur ish-sekretari privat i Elizabeth, lordi Charteris, “i vetmi njeri në botë që e trajton mbretëreshën thjesht si një qenie tjetër njerëzore”.
Së bashku ata patën katër fëmijë.
Princi Charles, tani mbret, lindi në 1948, i ndjekur dy vjet më vonë nga princesha Anne, ndërsa princi Andrew dhe princi Edward lindën pasi mbretëresha u kurorëzua në 1953.
Në kohën e vdekjes së Filipit në vitin 2021 në moshën 99-vjeçare, ajo ishte bashkëshortja me tetë nipër e mbesa dhe 12 stërnipër, përfshirë princin George.
Lindja në vitin 2013, nga William dhe Kate, Duka dhe Dukesha e Kembrixhit, nënkuptonte se ajo u bë monarkja e parë që nga mbretëresha Victoria që kishte tre trashëgimtarë të drejtpërdrejtë.
Mbretëresha ishte një e krishterë besnike – ajo ishte kreu i Kishës së Anglisë në fund të fundit – ajo i pëlqente vallet skoceze të vendit, herë pas here xhin dhe Dubonnet, dhe ishte një adhuruese e zjarrtë e kafshëve.
Duke ndjekur rregullisht fushat e garës Epsom dhe Ascot, mbretëresha ishte gjithashtu një pronare dhe mbarështuese e suksesshme e kuajve të garës. Ajo vazhdoi të kalëronte deri në moshën 80-vjeçare.
Ajo ishte një monarke popullore gjatë gjithë mbretërimit të saj, megjithëse ndonjëherë kritikohej se nuk ishte në kontakt me njerëzit.
Ajo që ajo vetë e përshkroi si “annus horribilis” e saj erdhi në vitin 1992 kur prishja e martesave të tre fëmijëve të saj – Charles, Anne dhe Andrew – u bë publike dhe Kalaja Windsor pësoi një zjarr shkatërrues.
Megjithatë, ndoshta pika e ulët e mbretërimit të saj erdhi në vitin 1997, kur ajo u akuzua se ishte e ftohtë në reagimin e saj ndaj vdekjes së ish-nuses së saj, Dianës, princeshës së Uellsit, në një aksident automobilistik në Paris.
Vendimi i saj për të ndjekur protokollin në vend që të ulë flamurin e Pallatit Buckingham në gjysmështizë, si dhe të mos kthehet në Londër nga shtëpia e tij skoceze Balmoral, të dy janë konsideruar gjerësisht të shurdhëra në mes të skenave të jashtëzakonshme të pikëllimit publik.
Ndërsa disponimi i publikut u kthye armiqësor, kryeministri i atëhershëm Tony Blair, i cili ishte shumë i vetëdijshëm për katastrofën e madhe të marrëdhënieve me publikun që po krijonte Shtëpia e Windsor, i bëri presion familjes që të paraqitej.
Përfundimisht mbretëresha u dorëzua, duke minimizuar dëmin duke u kthyer në kryeqytet dhe duke mbajtur një fjalim të përzemërt për kombin në television.
Ndërsa shumë komentues sugjerojnë se tërheqja e monarkisë në shekullin XXI është vazhdimësia e saj dhe lidhja që ajo përfaqëson me të kaluarën, Elizabeth mbikëqyri shumë ndryshime të rëndësishme.
Ajo prezantoi “shëtitjen” e parë të vërtetë në mënyrë që të mund të takonte njerëz të tjerë përveç personaliteteve, ndryshe nga problemet e lëvizjes që e kanë prekur veçanërisht në muajt e saj të fundit.
Ajo gjithashtu i dha fund praktikës së vjetër të paraqitjes së debutuesve në gjykatë, doli vullnetare për të paguar tatimin mbi të ardhurat, hapi Pallatin Buckingham për publikun dhe mbrojti fundin e të drejtës së lindjes, përparësinë e trashëgimtarëve meshkuj në pasardhësin mbretëror.
Ish-kryeministri, Boris Johnson, e quajti jubileun e platintë të mbretëreshës një “moment vërtet historik” dhe vlerësoi monarken për “ndjenjën frymëzuese të detyrës dhe përkushtimin e palëkundur ndaj këtij kombi”. /atsh
