Studime të shumta shkencore shpjegojnë lidhjen e veçantë midis njerëzve dhe qenve.
Është zbuluar se qentë kanë një sens të jashtëzakonshëm nuhatjeje, por një studim i fundit në Universitetin Queen’s Belfast zbuloi se ata në të vërtetë mund të ndjejnë kur jemi të stresuar duke zbuluar ndryshime kimike në frymëmarrjen dhe djersën tonë, raporton Science Focus.
Dhe kjo, siç thonë ata, me saktësi të jashtëzakonshme.
Studiuesit morën mostra të djersës ose frymëmarrjes nga pjesëmarrësit para dhe pasi u ngarkuan të zgjidhnin një problem matematikor.
Ata gjithashtu regjistruan rrahjet e zemrës dhe presionin e gjakut të pjesëmarrësve dhe u kërkuan atyre të raportonin nivelet e tyre të stresit para dhe pas.
Mostrat e pjesëmarrësve para dhe pas stresit iu prezantuan më pas qenve që ishin trajnuar më parë dhe ishin shpërblyer pasi kishin identifikuar saktë aromën.
Mesatarisht, qentë arritën të dallonin modelin e stresit në 93.75 për qind të rasteve, dhe më të mirët në mesin e tyre arritën në 96.88 për qind të rasteve.
Pyetja është se si e arrijnë këtë saktësi të jashtëzakonshme?
Studiuesit mendojnë se mund të lidhet me ndryshimet në erë para dhe pas stresit.
Kur përjetojmë stres, sistemi ynë nervor autonom nxit hipotalamusin tonë për të dërguar sinjale hormonale në gjëndrën e hipofizës dhe gjëndrat mbiveshkore. Lëshimi i hormoneve të stresit si kortizoli dhe adrenalina shkakton një rritje të rrahjeve të zemrës, djersitje të shtuar, ulje të rrjedhjes së pështymës dhe rritje të furnizimit me gjak.
Kjo kaskadë e hormoneve është e lidhur me stresin dhe ndryshimet në gjendjen tonë metabolike ndikojnë në frymëmarrjen dhe djersën tonë.
Ata sugjerojnë se kjo mund të jetë arsyeja pse qentë tanë mund të vërejnë ndryshime tek ne dhe të ofrojnë mbështetje kur kemi të bëjmë me sfida të shëndetit mendor si sulmet e panikut, çrregullimet e stresit post-traumatik dhe ankthi.
Por çfarë ndodh në trup dhe tru që e bën lidhjen me qentë kaq të veçantë?
Një teori është se efekti qetësues dhe terapeutik që qentë tanë të përkëdhelur kanë tek ne është pasojë e njohjes sociale – mekanizmi me të cilin ne identifikojmë dikë si të rëndësishëm dhe kuptimplotë për ne.
Është baza e aftësisë sonë për të krijuar lidhje dhe marrëdhënie kuptimplote sociale.
Ne kemi evoluar për t’u kujdesur, mbrojtur dhe kujdesur për ata me të cilët kemi krijuar lidhje shoqërore.
Ne e kuptojmë se kafshët shtëpiake janë “tonat” dhe dikush me të cilin kemi krijuar një lidhje shoqërore.
