Opinion nga Daniel Treisman, CNN
Ndërsa Presidenti Joe Biden takohet me liderët evropianë në ditët në vijim në samitet e G7 dhe NATO-s, të gjithë do të përpiqen fort të projektojnë një imazh uniteti. Ata do të kenë punën e tyre të prerë për ta.
Në shkurt, Perëndimi i bëri përshtypje botës me tubimin e tij të vendosur pas Ukrainës përballë agresionit brutal të Rusisë. Nga Uashingtoni në Varshavë, liderët nga i gjithë spektri politik dukej se po këndonin në harmoni të rrallë.
Katër muaj më vonë, ajo që bie në sy është se sa shpejt janë rishfaqur ndarjet, si midis vendeve ashtu edhe brenda tyre.
Detyra e Bidenit në javën e ardhshme do të jetë të ringjallë frymën e shkurtit. Nëse lejohet të acarohet, mosmarrëveshjet e shfaqura mund të zvogëlojnë përpjekjet për të mbështetur Ukrainën, ndërkohë që ushqejnë ndjenjën e presidentit rus Vladimir Putin se koha është në anën e tij.
Nga Moska, Perëndimi sot duket i hutuar dhe i ndarë. Ndërsa zërat nga shtetet e vijës së parë të Europës Lindore si Polonia dhe Estonia paralajmërojnë për rreziqet e qetësimit të Putinit, disa nga “bashkëmoshatarët” e tyre më tej në Perëndim duket se shqetësohen më shumë se lideri rus do të ndihet i poshtëruar, raporton albeu.com.
Një këshilltar i kancelarit gjerman Olaf Scholz së fundmi tronditi partnerët e tij të koalicionit duke qortuar gazetarët se po diskutonin për nevojat ushtarake të Ukrainës, në vend që të eksploronin çështjen “eksituese” të marrëdhënieve të ardhshme me Rusinë. Scholz dukej se në shkurt ishte duke udhëhequr një revolucion në politikën e jashtme gjermane, duke hequr dorë nga Ostpolitik për të rritur shpenzimet e mbrojtjes dhe për të armatosur Kievin. Tani, edhe mbështetësit pyesin pse në fakt janë dorëzuar kaq pak armatime të rënda.
Në Francë, presidenti Emmanuel Macron është penguar nga humbja e shumicës së tij parlamentare. Zgjedhjet e fundit panë një rritje si për aleancën e krahut të majtë të Jean-Luc Mélenchon dhe për të djathtën anti-imigruese të Marine le Pen. Të dy kanë mbrojtur në të kaluarën aneksimin e armatosur të Krimesë nga Putin. Këto ditë, të dyja kritikojnë pushtimin e Rusisë, por kundërshtojnë embargon e eksporteve të naftës dhe gazit të vendit.
Kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar, Boris Johnson, ka mbështetur fuqishëm Kievin. Por vendi i tij, ende duke e tretur Brexit-in, është tronditur nga skandale lidhur me shkeljen nga Johnson të rregullave të tij të bllokimit dhe gënjeshtrat e supozuara në Parlament. Johnson ka mohuar në mënyrë të përsëritur shkeljen e rregullave.
Ndërkohë, oferta e Finlandës dhe Suedisë për t’u bashkuar me NATO-n është rrëmbyer nga presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan, i cili duket i vendosur të përdorë kërcënimin e ri rus për të nxjerrë lëshime. Ndër të tjera, ai dëshiron që dy vendet nordike të lënë mënjanë shqetësimet për të drejtat e njeriut dhe të ekstradojnë opozitarët dhe gazetarët turq në Ankara.
Për vetë Biden, disa ditë jashtë Uashingtonit duhet të duken si një lehtësim i mirëpritur. Me vlerësimet e tij të zymta, partia e tij përballet me një pengesë në zgjedhjet afatmesme në nëntor dhe ai mund të përfundojë në një revansh me Donald Trump në 2024.
Ndërsa inflacioni rritet, Covid-19 ndryshon dhe ekonomitë bien në buzë të recesionit, udhëheqësit perëndimorë vështirë se e shohin detyrën për të mbrojtur botën e lirë.
Kjo pamje e ndarjeve dhe rrëmujës është edhe më shqetësuese pasi Putini pothuajse me siguri po lexon shumë në të.
Ashtu si miku i tij, presidenti kinez Xi Jinping, lideri rus ka besuar prej vitesh se Perëndimi është në rënie, jofunksional dhe i fiksuar pas vetes. Përleshjet politike të brendshme, trazirat elektorale dhe grindjet mes aleatëve, të gjitha i godasin autokratë të tillë si shenja dobësie.
Sipas mendimit të tyre, forca qëndron te uniteti. Si Putini ashtu edhe Xi punojnë shumë për ta prodhuar atë në shtëpi. Në Rusi, ndarjet e vetme të shfaqura janë midis atyre që e mbështesin luftën dhe atyre që e mbështesin me të vërtetë atë. Në Kinë, censuruesit po shtypin çdo aluzion mospajtimi në prag të kongresit të partisë së kësaj vjeshte, në të cilin Xi pritet të pretendojë një mandat të tretë historik, potencialisht duke hapur derën për shumë më tepër, raporton albeu.com.
Ajo që liderë të tillë nuk e kuptojnë është se forca e demokracisë qëndron në aftësinë e saj për të përpunuar mosmarrëveshjet në vend që t’i fshijë ato nën qilim. Përpjekjet për të imponuar unitetin me anë të fiatit krijojnë një simulakër të brishtë rregulli. Ata gjithashtu verbojnë liderin ndaj gjendjes së vërtetë të opinionit publik.
Sado e çrregullt mund të jetë demokracia dhe diplomacia shumëpalëshe, shfaqja e dallimeve shpesh është e nevojshme për t’i kapërcyer ato. Zgjidhja e problemeve kërkon ndarje të hapur të informacionit dhe vlerësimin e opsioneve. Frika e ndarjes i shtyn autokratët të kapen pas qasjeve të dështuara, si me izolimet drakoniane të Xi-t dhe ngacmimet e Putinit ndaj fqinjëve të tij, gjë që tani duket se e ka tjetërsuar edhe presidentin zakonisht gojëngushtë të Kazakistanit.
Për të pasur sukses, vendet duhet të krijojnë unitetin në vend që ta falsifikojnë atë. Por kjo nuk ndodh automatikisht. Dhe kërkon kohë. Nëse dobësia karakteristike e diktaturave është tendenca e liderëve për të humbur lidhjen me realitetin, defekti përkatës i demokracive është se ato zgjasin shumë kohë.
Kur veprojnë, demokracitë mund të mobilizojnë energji dhe inovacion shumë më të madh se armiqtë e tyre. Por ato shpesh fillojnë aq vonë sa kostot tashmë janë rritur në nivele shqetësuese.
Këtu hyn lidershipi. Sfida kryesore për çdo burrë shteti është të kundërshtojë dështimet e sistemit të tij. Një diktator që mbetet i informuar dhe kritik ka më shumë gjasa të mbijetojë. Një lider demokratik që frymëzon popullin e tij, dhe aleatët, për të trajtuar herët problemet e afërta meriton një njohje të veçantë historike.
Biden tregoi vendosmëri në përgjigjen e tij të shpejtë ndaj agresionit të Putinit. Në përgatitjen e sanksioneve dhe duke mbledhur Perëndimin që herët, ekipi i tij tregoi shkëlqime madhështie. Tani, me rishfaqjen e ndarjeve, ai duhet të bëjë më shumë nga kjo, të shpjegojë se çfarë është në rrezik, të formësojë opinionin brenda dhe jashtë vendit dhe të mbajë koalicionin për të vazhduar rrjedhjen e ndihmës në Kiev, raporton albeu.com
Rreziku në muajt e ardhshëm është se, i shpërqendruar dhe i devijuar, Perëndimi nuk do t’i sigurojë Ukrainës armët që i nevojiten aq shpejt sa për të mposhtur Rusinë.
Nëse i dorëzohemi “lodhjes së luftës”, do të paguajmë një çmim të madh. Të ndalosh herët një agresor është gjithmonë më lirë sesa të presësh që ai të grumbullojë fitore dhe burime. Putini e krahason hapur veten me Pjetrin e Madh, me një mision për të “rikthyer dhe përforcuar” territoret që dikur binin brenda Perandorisë Ruse.
Nuk mund ta lejojmë të ndodhë. Avantazhi ynë në këtë garë është se nuk kemi nevojë të kemi frikë nga ndarjet. Në fund të fundit, ata janë forca jonë. Por ato duhet të kalohen nga një udhëheqje e aftë dhe energjike. Kjo është ajo që demokracitë, dhe shtetarët e tyre të mëdhenj, bëjnë./Përshtati në shqip, albeu.com
