Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen ka kritikuar ashpër Presidentit serb Aleksandar Vuçiç në lidhje me progresin e vendit të tij drejt anëtarësimit në BE. Von der Leyen i kërkoi gjithashtu presidentit serb të bashkohet me BE-në në vendosjen e sanksioneve kundër Rusisë.
“Tani është momenti që Serbia të konkretizohet në lidhje me anëtarësimin në unionin tonë. Prandaj, duhet të shohim përparim në sundimin e ligjit, kuadrin zgjedhor dhe lirinë e medias. E di që këto reforma nuk janë të lehta», tha ajo. Ato kërkojnë durim dhe qëndrueshmëri. Ato duhet të përfshijnë të gjitha pjesët e shoqërisë dhe spektrin politik. Por ia vlejnë përpjekjes.
Sepse të afrojnë më shumë me qëllimin tënd. Ju përgëzoj që arritët 61 përqind të përputhshmërisë me politikën tonë të jashtme. Por nevojitet më shumë. Ne duam të mbështetemi te Serbia si një partner i besueshëm”, tha von der Leyen.
Beogradi ka refuzuar vazhdimisht të bashkëpunojë me bllokun në sanksionimin e energjisë dhe mallrave ruse, veçanërisht pasi është pothuajse tërësisht i varur nga gazi rus. Serbia aplikoi për anëtarësim në BE në vitin 2009 dhe më pas iu dha statusi i vendit kandidat në vitin 2012, duke hapur më vonë negociatat e pranimit me BE-në në vitin 2013.
Që atëherë, 22 nga 35 kapitujt e kritereve të pranimit janë hapur -por vetëm dy janë mbyllur përkohësisht. Lidershipi në vendin e Ballkanit Perëndimor është kritikuar ashpër vitet e fundit. Protestat e shkaktuara nga shembja e tendës së stacionit të trenit në Novi Sad në nëntor të vitit të kaluar u shndërruan në një revoltë më të gjerë kundër korrupsionit, llogaridhënies dhe prapambetjes demokratike, e cila u prit me një reagim të dhunshëm nga policia.
Partia e Gjelbër Evropiane kritikoi vizitën e shefes së Komisionit në Serbi, duke e quajtur atë “thellësisht për të ardhur keq që von der Leyen nderon Vuçiçin me një vizitë zyrtare pa rezerva të dukshme, ndërsa regjimi i tij ndalon në mënyrë të paligjshme studentët dhe anëtarët e opozitës dhe shtyp dhunshëm protestuesit”, tha në një deklaratë bashkëkryetarja e saj Vula Tsetsi.
SHBA-të vendosën javën e kaluar të sanksionojnë furnizuesin kryesor të naftës në Serbi, Industrinë e Naftës së Serbisë (NIS), sepse ajo është në pronësi të shumicës së aksioneve të Gazprom Neft të Rusisë. Vuçiç u takua me Presidentin rus Vladimir Putin në Pekin gjatë një samiti rajonal të sigurisë në shtator, duke riafirmuar angazhimin e Serbisë për të blerë gaz rus dhe potencialisht për ta rritur atë.
“Që nga fillimi i krizës ukrainase, Serbia ka qenë në një situatë shumë të vështirë dhe nën presion të madh, por… ne do ta ruajmë neutralitetin tonë”, tha Vuçiç, duke përdorur terminologjinë e Kremlinit për luftën e tij ndaj Kievit.
