Nga Nicholas Bequelin, Al jazeera
Bota nuk është e ndarë mes “demokracive dhe autokracive”. Qasja e Uashingtonit ndaj Kinës është e rrezikshme dhe konfrontuese. Konflikti në Ukrainë ka të bëjë me sjelljen e Rusisë në tryezën e bisedimeve. Sanksionet e njëanshme nuk janë legjitime. Shtetet e Bashkuara po nxisin një luftë tregtare kundër Europës.
NATO duhet të ndalojë së kundërshtuari mbrojtjen europiane.
Të thuash se Franca nuk ka rënë dakord me SHBA-në në shumicën e temave do të ishte një nënvlerësim serioz. Megjithatë, gjatë vizitës shtetërore të profilit të lartë javën e kaluar nga presidenti francez Emmanuel Macron te “miku i tij Joe” në Uashington, të dy partnerët miratojnë një akt të madh.
Presidenti Biden bëri të mundur që “miku i tij Emmanuel” të bënte vizitën e parë shtetërore gjatë presidencës së tij, një nder i veçantë për Francën. Biden deklaroi se ai do të ishte i gatshëm të takohej me Vladimir Putin për t’i dhënë fund konfliktit në Ukrainë, një ndryshim i pozicionit të tij të mëparshëm dhe një dremitje ndaj përpjekjeve të Macron për të mbajtur kanalet diplomatike të hapura me liderin rus.
Presidenti amerikan premtoi se do të shikonte ato që ai i quajti “gabimet” në Aktin e Reduktimit të Inflacionit (IRA), i cili dëmton ndjeshëm industrinë europiane të automjeteve elektrike përmes kufizimeve dhe subvencioneve masive shtetërore për kompanitë amerikane.
Një ditë më parë, presidenti francez e kishte denoncuar paketën si “super agresive” dhe që paraqet rrezikun e asgjë më pak se “fragmentimit të Perëndimit”.
Komunikata e tyre e përbashkët renditi me përpikëri pozicionet e përbashkëta të dy vendeve për gjithçka, nga Ukraina dhe siguria e Europës te Irani, Lindja e Mesme, ndryshimet klimatike , “rëndësia e zërave afrikanë në forume shumëpalëshe” dhe një angazhim për forcimin e arkitekturës financiare globale.
Por kishte një ngërç: Si të veprohet me Kinën, të cilën Biden e ka identifikuar si kërcënimin më të madh për interesat dhe sigurinë e SHBA-së.
“Kina përfaqëson sfidën më të rëndësishme për rendin global dhe Shtetet e Bashkuara duhet të fitojnë garën ekonomike të armëve me superfuqinë nëse shpreson të ruajë ndikimin e saj global”, thuhet në Strategjinë aktuale të Sigurisë Kombëtare të SHBA.
Ndërsa komunikata e përbashkët përmend “sfidën e Kinës ndaj rendit ndërkombëtar të bazuar në rregulla”, ajo vetëm thekson se të dy vendet janë zotuar të “koordinojnë shqetësimet e tyre”.
Parisi ka qenë gjithmonë shumë dyshues ndaj doktrinës Biden që e përkufizon epokën e tanishme në thelb si “një garë midis demokracive dhe autokracive”. E parë nga Franca, kjo kornizë bardh e zi shihet si tepër ideologjike, gjeopolitikisht e pazbatueshme dhe transparente egoiste.
“Shumë njerëz do të donin të shihnin se ka dy urdhra në këtë botë,” tha Macron gjatë një udhëtimi në G20 në Indonezi nëntorin e kaluar. “Ky është një gabim i madh, edhe për SHBA-në dhe Kinën. Ne kemi nevojë për një rend të vetëm global.”
Nuk është sekret se Franca dhe disa vende të tjera europiane janë magjepsur nga ajo që ata e perceptojnë si qëndrim tepër agresiv të Uashingtonit ndaj Kinës, duke përfshirë retorikën përshkallëzuese për një konflikt të mundshëm në ngushticën e Tajvanit.
Nuk është se Franca ka ndonjë iluzion për pashmangshmërinë e rivalitetit midis dy ekonomive më të mëdha në botë, apo për lëvizjet hegjemoniste të Kinës në Indo-Paqësorin në vitet e fundit.
Në samitin e G20, presidenti francez theksoi se Kina ishte distancuar qartë nga Rusia me kalimin e kohës dhe mund të luante një rol të rëndësishëm ndërmjetësues në konfliktin e Ukrainës.
Të nesërmen në Bangkok, komentet e Macron ishin edhe më të theksuara: “Ne jemi në xhungël dhe kemi dy elefantë të mëdhenj, që përpiqen të bëhen gjithnjë e më nervozë”, tha ai para audiencës. “Nëse ata fillojnë një luftë, do të jetë një problem i madh për pjesën tjetër të xhunglës.”
Franca ka qenë prej kohësh një përkrahëse e një rendi multipolar në të cilin fuqitë e mëdha balancojnë njëra-tjetrën dhe kanë rënë dakord të luajnë sipas rregullave të përbashkëta.
Kjo i përshtatet si mosmarrëveshjes së saj tradicionale ndaj hegjemonisë së SHBA-së, ashtu edhe vetëperceptimit të Francës si një “fuqi e mesme me ndikim global”, sipas shprehjes së famshme nga Hubert Védrine, një ish-ministër i Jashtëm, raporton abcnews.al.
“Ne nuk besojmë në hegjemoninë, ne nuk besojmë në konfrontim, ne besojmë në stabilitet,” tha Macron.
Shfaqja publike e dashurisë midis Biden dhe Macron nuk mund t’i fshehë ato tensione më të thella. Ekipet e tyre e kanë përshëndetur vizitën e presidentit francez në Uashington si një sukses.
/albeu.com
