2022 ishte viti i dytë më i nxehtë i regjistruar në Evropë, thanë shkencëtarët e Bashkimit Evropian, pasi ndryshimet klimatike shkaktuan temperatura ekstreme rekord që rezultuan në humbje të të korrave, tharje të lumenjve dhe mijëra vdekje.
Sipas Shërbimit Evropian të Ndryshimeve Klimatike Copernicus (C3S), viti 2022 ishte gjithashtu viti i pestë më i ngrohtë në botë me një diferencë të ngushtë. C3S mban të dhëna që nga viti 1950, por baza të tjera të dhënash më të mëdha konfirmojnë se viti 2022 ishte viti i pestë më i ngrohtë në botë që nga viti 1850.
Tetë vitet e fundit kanë qenë më të ngrohtat e regjistruara në botë, tha C3S.
Temperatura e planetit tani është 1.2 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale si rezultat i ndryshimeve klimatike të shkaktuara nga njeriu, tha C3S. Sipas Copernicus, temperaturat në Evropë janë rritur më shumë se dyfishi i mesatares globale gjatë tre dekadave të fundit.
“Ne po përjetojmë tashmë pasojat shkatërruese të botës sonë të ngrohjes,” tha zëvendësdrejtoresha e C3S, Samantha Burgess, e cila bëri thirrje për veprime urgjente për të reduktuar emetimet e dioksidit të karbonit (CO2) dhe për t’iu përshtatur kushteve klimatike në ndryshim.
Vera e kaluar ishte më e nxehta në rekord në Evropë, me temperatura që thyen rekorde në vende si Italia, Spanja dhe Kroacia. Valët e të nxehtit intensive kanë rezultuar në më shumë se 20,000 vdekje “të tepërta” në vende duke përfshirë Francën, Gjermaninë, Spanjën dhe Britaninë.
E kombinuar me mungesën e ujit, nxehtësia shkaktoi një thatësirë të përhapur që, sipas analizave fillestare, ishte më e keqja në Evropë në 500 vjet. Nivelet e ulëta të ujit të lumenjve kanë rezultuar në vonesa në Rhine të Gjermanisë, ndërsa mungesa e ujit ka goditur prodhimin e hidrocentraleve dhe ka reduktuar të korrat e misrit dhe sojës.
Sezoni i nxehtë dhe i thatë shkaktoi zjarre në vende nga Spanja në Slloveni, duke rezultuar në më shumë emetime në BE dhe Britani se çdo verë tjetër në 15 vjet.
Në Britani, viti 2022 ishte viti më i nxehtë i regjistruar, tha Zyra Metologjike e vendit javën e kaluar.
Temperaturat globale do të ndalojnë së rrituri vetëm nëse vendet reduktojnë emetimet e tyre në “zero neto” – domethënë, ato nuk hedhin më shumë gazra serë në atmosferë sesa heqin.
27-anëtare të BE-së, Britania, Kanadaja, Japonia dhe vende të tjera janë zotuar të përmbushin këtë objektiv deri në vitin 2050, me Kinën dhe Indinë që synojnë ta arrijnë atë më vonë.
Pavarësisht këtyre premtimeve afatgjata, emetimet globale janë ende në rritje. Përqendrimet e dioksidit të karbonit në atmosferë ishin mesatarisht 417 ppm në 2022 – niveli më i lartë në më shumë se dy milionë vjet, tha C3S.
Rajone të tjera u përballën me një vit fatkeqësie klimatike pasi ngrohja globale vazhdoi të godiste më së shumti popullatat e varfëra dhe të cenueshme të botës. Përmbytjet në Pakistan kanë vrarë të paktën 1700 njerëz, ndërsa thatësira ka shkatërruar bagëtitë në Somali. /albeu.com
