Gjëja më e mirë që çdokush mund të bëjë është të qëndroj larg këtij ishulli.
Askush nuk është i sigurt për arsyet pse shteti nuk lejon hyrjen në këtë ishull, mbase është kërcënimi që fshihet pas tij, fakti që ju mund të hidheni në erë nga një bombë 250 kg.
Ata nuk e quajnë pa të drejtë Nomans Land, megjithëse ky ishull i ndaluar dikur njihej si “Ishulli i Dashurisë”, dhe ka histori të shumta për Vikingët, fantazmat, nazistët dhe kontrabandistët. Më pak se 5 milje nga Martha’s Vineyard, një nga vendpushimet më të njohura në Massachusetts, SHBA, ishulli i pabanuar i Nomans Land vazhdon të jetë një makth për autoritetet.
Jo vetëm sepse ka bomba kudo, por sepse vitet e fundit jeta ka filluar të lulëzojë atje.
Fati i tij mbetet i hapur për negociata. Të tjerët e duan atë si një strehë të jetës së egër, të tjerët si një destinacion të klasit të parë kërkimor, dhe disa më në fund flasin për një vend t që duhet të restaurohet.
Kjo është historia e një ishulli ndryshe nga të tjerët.
Ky ishull nuk ka asgjë që të kujton peizazhin e njohur të ishujve të tjerë dhe për shumë është e çuditshme që nuk është shfrytëzuar komercialisht, si ishujt ngjitur që përbëjnë vendpushimin më të njohur të Martha’s Vineyard.
Një ishull me 250 kilometra katrorë ku klasa sunduese kalon pushimet dhe është më pak se 5 kilometra larg.
Megjithatë, në Nomans Land, mbizotëron një atmosferë krejtësisht e ndryshme. Është një vend i shenjtë për jetën e egër, pas asnjë ndërhyrje nga njerëzit. Mbi të gjitha, vetë njerëzit bënë gjithçka që kishin në dorë për të zhdukur çdo jetë nga sipërfaqja e saj, raporton abcnews.al
Për 50 vite të tëra, midis 1943-1996, ishulli shërbeu si një shënjestër për bomba të Marinës Amerikane. Dhe përkundër përpjekjeve të saj për ti hequr bombat, Nomans Land ka ende shumë bomba të pashpërthyera, një kurth vdekjeprurës për këdo që përpiqet të shkojë në brigjet e saj.
Kjo është arsyeja pse ishulli ka qenë i mbyllur. Por jeta është rikthyer në ishull. Dhe bashkë me të lind edhe pyetja që mundon banorët, autoritetet dhe ekspertët: çfarë po ndodh Nomans Land?
Për vendasit, ishulli i pabanuar prej 612 hektarësh është vetëm një pikë në hartë, një vend i harruar dhe i ndaluar, sikur të mos kishte jetuar askush atje. Ishulli u ble nga marina amerikane në 1938 për t’u përdorur si një vend prove për bombat e saj.
Fusha ishte aktive deri në vitin 1996, megjithëse pas vitit 1952 vendi supozohej të përdorej për stërvitje për pilotët e rinj. Kjo shkatërroi çdo shenjë të pranisë njerëzore në ishull. Dhe çdo lloj jete, fatkeqësisht.
Historia e ishullit fillon zyrtarisht në 1602, kur u zbulua për herë të parë nga pirati dhe eksploruesi britanik Bartholomeë Gosnold. Kolonitë e para europianë kanë mbërritur në 1715 dhe të gjithë po kërkojnë thesaret që supozohet se janë varrosur këtu nga piratët.
Thesari i vetëm i vërtetë ishte peshku i mirë dhe së shpejti ishulli do të bëhet i njohur si një fshat peshkimi.
Ishulli, megjithatë, filloi të shkretohet në fund të shekullit të 19-të, kur peshkimi i merlucit u bë gjithnjë e më pak fitimprurës. Në 1896, The Boston Globe dërgoi një gazetar për të raportuar dhe ai zbuloi se vetëm një familje jetonte atje.
“Boston Globe” informon vazhdimisht lexuesit e tij për fantazmat që ndjekin ishullin, duke treguar për një tjetër legjendë. E dyta ishte kolonia e Vikingëve, e cila nuk u vërtetua kurrë.
Ajo që dihet është se ishulli është përdorur si një strehë për kontrabanduesit e alkoolit gjatë 1920. Familja e Joshua Crane, i ashtuquajturi “monarku i Nomans Land”, u zotua se ka parë nëndetëset gjermane të kalonin atje përpara Luftës së Dytë Botërore.
Po atë vit, Flota Detare e mori me qira ishullin për 50,000 dollarë. Crane ëndërronte ta kthente atë në një vendpushim luksoz. Sidoqoftë, Marina i prishi planet në 1952, kur konfirmoi se ishulli do të ishte në zotërim të tij.
Që nga viti 1952, vetëm studiuesit me leje të veçantë mund ta vizitonin ishullin. Dhe një i tillë është biologu Gus Ben David, një banor i zonës, i cili vizitoi ishullin për herë të parë në 1973 për të hulumtuar biodiversitetin e tij.
Biologu u kthye në ishull të paktën edhe 80 herë të tjera, shpesh i shoqëruar nga zyrtarë të qeverisë. “Një nga tiparet më të habitshme të jetës sime është marrëdhënia ime me nomanët”, tha ai një herë për Martha’s Vineyard Magazine. Ai është nga një botë tjetër. Është një diamant biologjik. ”
Ai madje i bëri thirrje Marinës që të mos pastronte ishullin nga bombat e pa-çaktivizuara. Kjo sepse bombat i mbanin të huajt larg ishullit, duke u lënë trashëgiminë zogjve dhe krijesave të ujit.
Duke lënë mënjanë planet për konstrukturimin e ishullit, i cili mbetet joshja e madhe për shumë të huaj, ka nga ata që e duan ishullin e pastruar nga bombat. Disa shpresojnë të jenë në gjendje ta vizitojnë, si vendasit, të cilët e konsiderojnë një vend piktoresk.
Brian McCarty, një ish oficer i Forcës Ajrore dëshiron që ishulli të jetë i hapur për një numër të kufizuar vizitorësh, studiuesish dhe vendasish.
Por shqetësimi i tij i është i ndryshëm nga pjesa tjetër. Kjo për arsye se rreziku i një municioni të pashpërthyer është real, vendasit gjithashtu shqetësohen për ndotjen e shkaktuar nga bombat e ndryshkura . Uji i pijshëm që pinë banorët e Martha’s Vineyard dhe mijëra turistë vjen nga i njëjti ujëmbajtës. Çdo gjë që gërryen tokën e Nomans Land përfundon duke ndotur ujin e zonës.
Davidi kaloi më shumë kohë në ishull se çdo person tjetër. Dhe ai vazhdon të argumentojë se duhet të mbetet ashtu siç është, me bombat e pashpërthyera dhe zogjtë e tij migrues.
Nomans Land tani është një parajsë e botës së egër. Dhe Davidi e di këtë më mirë se kushdo. Çdo përpjekje për të hequr bombat e pashpërthyera kërcënon natyrën e saj si një habitat, thotë ai.
“Unë e di se ku është çdo bombë në këtë ishull,” përfundon ai.
Marina Amerikane publikoi një raport në gusht të 2020, duke thënë se midis 1997 dhe 2014 ajo hoqi 11,000 municione, rreth 305 tonë material.
Marina kërkon që të jepet fund përpjekjeve për eliminimin e bombave dhe ti jepet peshë njerëzve duke i informuar pse duhet të qëndrojnë larg ishullit. Forcat Detare vlerësojnë koston e heqjes së municioneve të pashpërthyera në 31 milion dollarë. Në përgjithësi, ata që flasin për trashëgiminë e tij kulturore kanë pasur gjithmonë debate për fatin e ishullit të vogël, raporton abcnews.al
Sipas të dhënave, atje jetonte një fis i amerikanëve vendas (Fisi Wampanoag i Gay Head) dhe ka shumë persona që kërkojnë nga autoritetet të nxjerrin në pah provat e ekzistencës së tyre.
Duke lënë menjëanë indianët, vikingët, nazistët, piratët, kontrabandistët, peshkatarët, dhe cilindo tjetër që është pjesë e kësaj histori, shteti dhe populli duhet të punojnë së bashku për të gjetur një zgjidhje.
Ideja që ishulli të mbetet siç është në të njëjtat kushte është joshëse aq sa është logjike, të kërkosh të mos ketë asnjë gjurmë nga shkatërrimi njerëzor duke e lënë atë si dikur.
Mbetet për tu parë, se si mund të arrihet një marrëveshje e përbashkët.
